Khí độc NH3 trong ao tôm: Nguyên nhân & Phương pháp xử lý

08:34 | 19/03/2024

Khí độc NH3 trong ao tôm là nguyên nhân hàng đầu khiến tôm còi cọc, chậm lớn, thậm chí chết hàng loạt. Một cuộc khảo sát cho thấy, có đến 90% vuông tôm tại Cần Thơ và Bạc Liêu xuất hiện khí độc NH3. Vậy nguyên nhân là gì? Đâu là 3 biện pháp xử lý khí độc NH3 hiệu quả nhất? Câu trả lời sẽ được chuyên gia chia sẻ chi tiết trong bài viết dưới đây



Nguyên nhân hình thành

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao khí độc NH3 lại xuất hiện trong ao tôm của mình không? Hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân chính sau đây:

  1. Phân hủy chất hữu cơ: Thức ăn dư thừa, xác tôm chết và chất thải của tôm là nguồn gốc chính tạo ra NH3.
  2. Mật độ nuôi cao: Khi có quá nhiều tôm trong một diện tích nhỏ, lượng chất thải tăng lên đáng kể.
  3. pH nước cao: NH3 dễ dàng hình thành trong môi trường kiềm.
  4. Nhiệt độ cao: Nhiệt độ nước tăng sẽ đẩy nhanh quá trình phân hủy chất hữu cơ.
  5. Lưu thông nước kém: Nước tù đọng tạo điều kiện thuận lợi cho NH3 tích tụ.

Bạn có nhận ra rằng nhiều yếu tố này đều liên quan đến cách quản lý ao tôm của mình không? Đó là lý do tại sao việc hiểu rõ về NH3 lại quan trọng đến vậy!

Nguyên nhân gây ra khí NH3 trong ao nuôi tôm

Sơ đồ nguyên nhân gây ra khí NH3 trong ao nuôi tôm

Dấu hiệu nhận biết độc tính ammoniac

Làm thế nào để biết được ao tôm của bạn đang gặp vấn đề với NH3? Hãy chú ý những dấu hiệu cảnh báo sau:

  • Tôm giảm hoạt động: Chúng trở nên lờ đờ, ít bơi lội.
  • Thay đổi màu sắc cơ thể: Tôm có thể chuyển sang màu nhợt nhạt hoặc xanh đen bất thường.
  • Bơi lội bất thường: Tôm có thể bơi lên mặt nước hoặc tụ tập ở bờ ao.
  • Giảm ăn: Tôm bỏ ăn hoặc ăn ít hơn bình thường.
  • Mang tôm đổi màu: Mang có thể chuyển sang màu nâu đỏ.

Bạn có thể tưởng tượng được không? Chỉ cần quan sát kỹ những dấu hiệu này, bạn đã có thể phát hiện sớm vấn đề và can thiệp kịp thời để cứu vãn tình hình!

Tác hại của khí NH3 trong ao nuôi tôm

Khí độc NH3 trong ao tôm nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời có thể gây ra những hậu quả sau đây:

  • Tôm còi cọc, chậm phát triển, kém ăn, nổi đầu, thậm chí nhiều trường hợp tôm bị rớt đáy và mềm vỏ.

  • Nếu cơ thể tôm tích tụ khí độc NH3 trong một thời gian dài có thể dẫn đến các bệnh như hoại tử cơ, bệnh phân trắng trên tôm, EMS… gây chết hàng loại. Nhiều bà con mất trắng cả vụ do tôm bị nhiễm bệnh.

  • Khí độc NH3 còn gây ra tình trạng tổn thương mang - phù nũng cơ cho tôm thẻ chân trắng và tôm sú.

  • Tôm bị giảm sức đề kháng, nhiễm các bệnh gan tụy và phân trắng rất khó để hồi phục.

  • Khí độc NH3 được xem là nguồn gốc hình thành lên khí độc NO2 trong ao tôm

Tác hại của khí NH3 trong ao nuôi tôm

Khí NH3 nếu không được xử lý sẽ gây ảnh hưởng lớn tới năng suất vụ nuôi

3 biện pháp xử lý khí độc NH3 ao tôm

Khí độc NH3 luôn là nỗi ám ảnh của người dân nuôi tôm, nếu bạn không đủ kiến thức và nắm rõ các biện pháp xử lý sẽ gây ra những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng. Để giúp người nông dân kiểm soát được chất lượng nước ao tôm, loại bỏ khí độc an toàn, dưới đây sẽ là 3 biện pháp xử lý hiệu quả được bà con nuôi tôm sử dụng nhiều nhất hiện nay.

1. Xử lý cơ học

Xi phông đáy ao là cách xử lý đầu tiên khi ao bị nhiễm khí độc NH3. Hãy đảm bảo thay nước từ 30 - 50% mỗi ngày và đảm bảo nguồn nước đã được diệt khuẩn, bổ sung khoáng và kiềm đầy đủ. Bên cạnh đó, hãy điều chỉnh lại lượng thức ăn phù hợp để tránh dư thừa trong ao tôm. Loại bỏ xác tảo, xác tôm chết hàng ngày để hạn chế tình trạng phát sinh khí độc NH3 trong ao tôm.

Lưu ý: Sau khi xi phông đáy ao mà hàm lượng khí NH3 không thuyên giảm cần phải áp dụng các biện pháp sinh học hoặc hóa học để xử lý khí độc một cách triệt để.

Xử lý khí độc NH3 trong ao tôm bằng cơ học

Xi phông đáy ao là biện pháp cơ học giúp loại bỏ khí NH3 trong ao tôm

2. Xử lý sinh học

Sử dụng các loại chế phẩm sinh học là biện pháp xử lý khí độc NH3 được các chuyên gia đánh giá cao về chất lượng, độ an toàn. Trong trường hợp này, nên sử dụng các loại men vi sinh xử lý nước có tác dụng phân huỷ chất hữu cơ, xác động vật, chất thải đồng thời cải thiện môi trường nước ao tôm. 

Bên cạnh đó, bà con cần chú trọng và đảm bảo luôn cung cấp đủ lượng oxy cho ao tôm, bón vôi định kỳ để ổn định độ kiềm, pH và duy trì sự phát triển của tảo. Đồng thời kết hợp với phương pháp xi phông đáy ao để tăng độ hiệu quả của các loại chế phẩm sinh học.

3. Xử lý bằng hóa chất

Trong trường hợp khí độc NH3 trong ao tôm tăng cao, bà con có thể sử dụng hóa chất Yucca hoặc Zeolite để hấp thụ khí độc. Đồng thời tiến hành thay nước 30 - 50% (nước đã qua xử lý bởi thuốc tím, clorin..). 

Mặt khác, bà con nuôi tôm cũng có thể sử dụng oxy già để tạt xuống cao, việc này giúp tăng cường lượng oxy trong nước để chuyển hóa NH4 -> NO2 -> NO3, từ đó giúp giảm độc tính của khí amoniac. Đây cũng là phương pháp tối ưu và hiệu quả được nhiều vuông tôm áp dụng.

Một số hóa chất xử lý NH3 ao tôm khuyên dùng:

Sản phẩm Ưu điểm Nhược điểm
Zeolite

- Hiệu quả cao

- An toàn cho tôm

- Giá thành cao

- Cần thay thế định kỳ

Bio-Zyme

- Tác dụng nhanh

- Dễ sử dụng

Có thể ảnh hưởng đến pH nước
Ammonia Remover

- Chuyên biệt cho NH3

- Liều lượng nhỏ

Không xử lý được nguyên nhân gốc rễ

Lưu ý: Luôn tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi áp dụng bất kỳ biện pháp hóa học nào nhé!

Phòng ngừa độc tính ammoniac

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, đúng không nào? Hãy áp dụng những chiến lược phòng ngừa sau để giảm thiểu nguy cơ xuất hiện NH3 trong ao tôm của bạn:

  1. Quản lý thức ăn hiệu quả:
    • Cho ăn đúng lượng, đúng thời điểm
    • Thu gom thức ăn thừa sau mỗi lần cho ăn
    • Sử dụng thức ăn chất lượng cao, dễ tiêu hóa
  2. Lựa chọn mật độ nuôi phù hợp:
    • Tính toán kỹ lưỡng số lượng tôm trên mỗi m2
    • Điều chỉnh mật độ theo từng giai đoạn phát triển của tôm
  3. Duy trì chất lượng nước tốt:
    • Kiểm tra pH, oxy hòa tan thường xuyên
    • Thay nước định kỳ
    • Sử dụng hệ thống sục khí, quạt nước để tăng cường oxy
  4. Sử dụng men vi sinh:
    • Bổ sung các chủng vi sinh có lợi
    • Hỗ trợ phân hủy chất hữu cơ
    • Cân bằng hệ sinh thái ao nuôi

Bạn thấy đấy, việc phòng ngừa không quá phức tạp phải không? Chỉ cần kiên trì và chú ý, bạn đã có thể giảm đáng kể nguy cơ xuất hiện NH3 trong ao tôm của mình rồi!

Kết luận

Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau khám phá những khía cạnh quan trọng về khí độc NH3 trong ao tôm. Từ nguyên nhân hình thành, dấu hiệu nhận biết cho đến các biện pháp phòng ngừa và xử lý, tất cả đều đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đàn tôm của bạn. Hãy nhớ rằng:

  • Quan sát thường xuyên là chìa khóa để phát hiện sớm vấn đề
  • Phòng ngừa luôn tốt hơn và tiết kiệm hơn so với xử lý
  • Không ngần ngại tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần thiết

Bạn đã sẵn sàng áp dụng những kiến thức này vào thực tế chưa? Hãy bắt đầu ngay từ hôm nay để xây dựng một môi trường nuôi tôm an toàn và hiệu quả nhé!

Cuối cùng, đừng quên rằng mỗi ao tôm đều có những đặc thù riêng. Vì vậy, hãy linh hoạt điều chỉnh các biện pháp cho phù hợp với điều kiện cụ thể của bạn. Liên hệ ngay số HOTLINE 0822 525 525 để được Đông Á chemical báo giá và tư vấn kỹ hơn về liều lượng sử dụng các loại hóa chất xử lý NH3 một cách chính xác và hiệu quả nhất.

>>> Xem thêm: NH3 (Amoniac) là liên kết gì? Là Axit hay Bazơ?

Phan Tử Châu

Bình luận, Hỏi đáp