Các điểm mới nổi bật tại Luật Hóa chất 2025: Những thay đổi quan trọng đối với ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam

Ngày 14 tháng 6 năm 2025, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Hóa chất số 69/2025/QH15 với tỷ lệ đồng thuận cao lên tới 92,47%, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc phát triển ngành công nghiệp hóa chất tại Việt Nam. Với mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao hiệu quả quản lý. Dưới đây là những điểm mới nổi bật của Luật Hóa chất 2025:

1. Xây dựng chính sách phát triển bền vững ngành công nghiệp hóa chất thành ngành công nghiệp nền tảng, hiện đại

Luật bổ sung các quy định về chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất, yêu cầu các dự án hóa chất tuân thủ tiêu chuẩn an toàn, bảo vệ môi trường và thúc đẩy đầu tư vào các lĩnh vực trọng điểm.

Một số điểm nổi bật bao gồm:

• Chiến lược phát triển ngành công nghiệp hóa chất (Điều 4): Làm rõ các mục tiêu, yêu cầu, nội dung và thời kỳ lập chiến lược phát triển ngành hóa chất, nhằm hướng tới phát triển bền vững và thân thiện với môi trường.
• Dự án hóa chất (Điều 5): Quy định rõ các yêu cầu đối với dự án hóa chất, đặc biệt là về khoảng cách an toàn, lựa chọn công nghệ và thiết bị phù hợp để phát triển theo hướng xanh, bền vững, giảm thiểu tác động đến môi trường.
• Lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm (Điều 6): Các dự án thuộc lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm có quy mô lớn sẽ được hưởng các ưu đãi đầu tư đặc biệt nhằm thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp này.
• Tư vấn chuyên ngành hóa chất (Điều 7, Điều 8): Cung cấp các quy định về điều kiện và chứng chỉ đối với tổ chức, cá nhân tư vấn trong lĩnh vực hóa chất, nhằm đảm bảo chất lượng tư vấn, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho các dự án hóa chất.

2. Quản lý hóa chất toàn diện, đồng bộ trong toàn bộ vòng đời

Luật Hóa chất 2025 đặc biệt chú trọng đến việc quản lý chặt chẽ hóa chất trong suốt toàn bộ vòng đời của chúng, từ sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu cho đến xử lý chất thải. Các hóa chất nguy hiểm được phân loại rõ ràng, yêu cầu công bố mục đích sử dụng cùng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ qua cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

• Phân loại hóa chất (Điều 10 - 16): Các hóa chất được phân loại thành các danh mục: hóa chất cấm, hóa chất cần kiểm soát đặc biệt, và hóa chất có điều kiện. Mỗi loại hóa chất sẽ được quản lý chặt chẽ với các mức độ tương ứng.
• Kiểm soát mua bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt (Điều 11): Tổ chức, cá nhân mua và bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải lập phiếu kiểm soát và xác thực dữ liệu của các tổ chức, cá nhân mua, bán theo lộ trình Chính phủ quy định.
• Công khai mục đích sử dụng (Điều 17): Tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt phải công khai mục đích sử dụng hóa chất, giúp cơ quan quản lý giám sát và kiểm soát hiệu quả.
• Ứng dụng công nghệ thông tin (Điều 20 - 28): Các quy định về thông tin hóa chất được sửa đổi, bổ sung để áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giám sát và quản lý hóa chất.
• Chuyển đổi số trong quản lý hóa chất (Điều 29): Quy định về chuyển đổi số trong quản lý nhà nước về hóa chất nhằm tối ưu hóa quy trình và nâng cao hiệu quả quản lý, đúng theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW.

3. Quản lý hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm

Một trong những điểm mới quan trọng tại Luật Hóa chất 2025 là quy định yêu cầu công khai thông tin về hóa chất nguy hiểm có trong sản phẩm tới người tiêu dùng, góp phần bảo vệ sức khỏe người dân và bảo vệ môi trường:

• Hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm (Điều 31, Điều 32): Các sản phẩm, hàng hóa chứa hóa chất nguy hiểm sẽ phải công khai thông tin liên quan về các thành phần hóa chất này, giúp người tiêu dùng có thông tin đầy đủ để bảo vệ sức khỏe.
• Trách nhiệm công khai thông tin (Điều 31, Điều 32): Các tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc nhập khẩu sản phẩm chứa hóa chất nguy hiểm có trách nhiệm công bố thông tin về hóa chất trong Cơ sở dữ liệu chuyên ngành hóa chất. Điều này không chỉ giảm thiểu tác hại đến sức khỏe mà còn phù hợp với xu hướng quản lý hóa chất của thế giới.

4. Nâng cao hiệu quả đảm bảo an toàn hóa chất

 Các biện pháp về an toàn, phòng ngừa sự cố hóa chất được nâng cấp với quy định về khoảng cách an toàn và kế hoạch ứng phó sự cố của các cơ sở hóa chất nhằm đảm bảo an toàn cho cộng đồng và môi trường.

• Khoảng cách an toàn (Điều 35): Điều chỉnh quy định về khoảng cách an toàn, yêu cầu các cơ sở hóa chất hiện hữu phải thực hiện lộ trình điều chỉnh theo hướng bảo vệ cộng đồng và giảm thiểu rủi ro.
• Kế hoạch ứng phó sự cố hóa chất (Điều 37, Điều 39): Các cơ sở hóa chất phải có kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố hóa chất. Đồng thời, bổ sung quy định về kế hoạch phòng ngừa sự cố hóa chất cấp tỉnh, nhằm tăng cường hiệu quả quản lý và ứng phó khi có sự cố xảy ra.
• Nâng cao năng lực phòng ngừa sự cố hóa chất (Điều 41): Nhà nước sẽ có chính sách nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó sự cố hóa chất trong lĩnh vực dân sự, đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

5. Chuyển đổi số và đơn giản hóa thủ tục hành chính

Luật tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Luật Hóa chất 2025 hướng tới việc phân cấp, phân quyền, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý bổ sung quy định về chuyển đổi số, và cắt giảm thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý, tạo môi trường tốt cho doanh nghiệp trong quá trình hoạt động

• Phân cấp, phân quyền trong quản lý hóa chất: Luật Hóa chất 2025 tập trung vào việc phân cấp quản lý rõ ràng giữa các cấp chính quyền, giúp giảm bớt gánh nặng thủ tục hành chính cho doanh nghiệp và tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
• Áp dụng chuyển đổi số: Công nghệ thông tin sẽ được áp dụng tối đa trong việc quản lý hóa chất, nhằm nâng cao hiệu quả giám sát và giảm thiểu thủ tục hành chính, hỗ trợ môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi.
• Quy định chuyển tiếp phù hợp: Luật Hóa chất 2025 cũng bổ sung các quy định chuyển tiếp để không tạo khoảng trống trong quản lý, đồng thời giảm thiểu khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp khi thực thi các quy định mới.

Luật Hóa chất 2025 không chỉ giúp ngành công nghiệp hóa chất phát triển bền vững mà còn bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường. Các quy định mới trong Luật Hóa chất 2025 không chỉ tháo gỡ những “nút thắt” trong phát triển ngành hóa chất, tạo không gian thuận lợi cho sự phát triển và đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế - xã hội, hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026-2030 mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc đảm bảo an toàn hóa chất, bảo vệ tài sản, môi trường và sức khỏe người dân.

Luật hóa chất 2025 sẽ chính thức có hiệu lực từ 01/01/2026, để thích ứng với các thay đổi này, doanh nghiệp cần nắm vững các quy định mới và triển khai các biện pháp tuân thủ phù hợp, đảm bảo phát triển bền vững trong ngành công nghiệp hóa chất.

Tham khảo và tổng hợp: cuchoachat.vn