Bệnh TPD trên tôm: Nguy cơ đe dọa ngành nuôi tôm

Nguyên nhân gây ra bệnh TPD

Bệnh TPD chủ yếu do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus gây ra, một loại vi khuẩn gây bệnh hiện đã trở thành "kẻ thù" nguy hiểm trong ngành nuôi tôm. Các nghiên cứu cho thấy rằng, những chủng vi khuẩn gây bệnh TPD có độc lực cao hơn so với các chủng Vibrio khác như AHPND, khiến các nhà nuôi tôm phải cảnh giác nhiều hơn. Tỷ lệ chết của tôm thẻ chân trắng trong các thử nghiệm cảm nhiễm lên tới 60% chỉ sau 48 giờ từ khi phát hiện triệu chứng bất thường.

Nguyên nhân gây ra bệnh TPD

Nguyên nhân chính của bệnh TPD có thể được tóm tắt qua bảng sau:

Việc bất tuân quy tắc trong nuôi trồng thủy sản, như không giữ gìn vệ sinh tại cơ sở nuôi hoặc sử dụng tôm giống không đảm bảo chất lượng, có thể dễ dàng khiến căn bệnh này lây lan nhanh chóng. Giai đoạn từ 2 đến 15 ngày tuổi là giai đoạn tôm rất nhạy cảm với các yếu tố môi trường và vi khuẩn tác nhân gây bệnh. Vì vậy, việc kiểm soát và quản lý chất lượng nước và thức ăn là vô cùng cần thiết.

Triệu chứng bệnh TPD

Triệu chứng của bệnh TPD rất đa dạng và rõ rệt, giúp người nuôi nhanh chóng nhận diện và có những biện pháp ứng phó kịp thời. Có thể hình dung tình trạng của tôm như là một chiếc lá bị mất nước, héo hắt và trở nên yếu đuối. Dưới đây là một số triệu chứng rõ rệt thường gặp:

Triệu chứng bệnh TPD

• Gan tụy và đường tiêu hóa: Nhợt nhạt, trắng trong suốt, không có màu sắc tươi sáng của thịt tôm khỏe mạnh.

• Đường tiêu hóa trống rỗng: Tôm trở nên trong suốt và mờ đục, dấu hiệu cho thấy việc tiêu hóa không hoạt động hiệu quả.

• Giảm tốc độ bơi: Tôm dần yếu đi, khó khăn trong việc di chuyển, dễ bị chìm xuống đáy.

• Giảm ăn: Tôm bị mất cảm giác ngon miệng, ăn ít hoặc không ăn.

• Bơi lờ đờ: Tôm bơi chậm chạp, yếu ớt, thường nằm ở đáy ao.

• Tỷ lệ chết cao: Tỷ lệ chết của tôm nhiễm bệnh TPD có thể lên đến 90% hoặc cao hơn.

Những triệu chứng này không chỉ khiến tôm bị suy yếu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản và phát triển của tôm.

Số liệu cụ thể cho thấy tỷ lệ mắc bệnh có thể lên đến 60% trong vòng 48 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng bất thường. Những dấu hiệu này được đánh giá có sự tương đồng với các biểu hiện của bệnh hoại tử gan tụy cấp tính, làm tăng thêm mối lo ngại cho người nuôi.

Ảnh hưởng của bệnh TPD trên tôm như thế nào?

Bệnh TPD không chỉ đe dọa đến sự sống còn của tôm mà còn tạo ra những cuộc khủng hoảng kinh tế cho các hộ nuôi trồng. Ảnh hưởng của bệnh này có thể được chia thành ba khía cạnh chính, như sau:

Bệnh TPD gây chết tôm hàng loạt

1. Tỷ lệ tử vong cao: Bệnh có thể dẫn đến việc tôm chết hàng loạt chỉ trong một thời gian ngắn, làm giảm quần thể tôm nuôi từ đó ảnh hưởng đến sản xuất.

2. Giảm năng suất: Việc tôm bị bệnh không chỉ giảm năng suất mà còn làm giảm lợi nhuận cho người nuôi, gây khó khăn cho kinh tế gia đình và xã hội.

3. Hậu quả cho chuỗi giá trị: Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời, thiệt hại sẽ lan rộng từ các cơ sở sản xuất giống, thu mua và chế biến tôm, làm cho nguồn cung suy giảm nghiêm trọng.

Ngành nuôi tôm đang phải đối mặt với một thách thức thực sự, khiến cho những người nuôi tôm phải chuẩn bị nhiều đường lối ứng phó khác nhau nhằm giảm thiểu thiệt hại do căn bệnh này.

Biện pháp phòng ngừa bệnh TPD trên tôm

Trước tình hình bệnh TPD diễn biến phức tạp, việc phòng ngừa căn bệnh này trở thành nhiệm vụ cấp thiết nhất mà người nuôi tôm cần thực hiện. Các biện pháp phòng ngừa có thể được tổng hợp trong bảng dưới đây:

Phương pháp điều trị bệnh TPD trên tôm

Hiện tại, bệnh TPD chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu nào hiệu quả. Do đó, việc phát hiện sớm và có những biện pháp ứng phó kịp thời trở thành yếu tố sống còn. Các biện pháp trong phòng điều trị có thể được tóm tắt như sau:

Phương pháp điều trị bệnh TPD trên tôm

• Đánh giá sức khỏe tôm: Theo dõi liên tục và phát hiện sớm các triệu chứng bất thường để có biện pháp can thiệp kịp thời.

• Xả bỏ tôm nhiễm bệnh: Trong trường hợp phát hiện tôm nặng bệnh, việc loại bỏ chúng để ngăn chặn lây lan là rất cần thiết.

• Xử lý môi trường: Sau khi xả bỏ tôm nhiễm bệnh, cần thực hiện khử trùng môi trường để giảm thiểu nguy cơ lây lan đến các lứa tôm kế tiếp.

Bệnh TPD trên tôm là một thách thức nghiêm trọng đối với ngành nuôi tôm tại Việt Nam, ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe của tôm mà còn tác động tiêu cực đến sinh kế của nhiều hộ nuôi. Từ việc nhận diện nguyên nhân và triệu chứng đến việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và ứng phó kịp thời, tất cả đều cần sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan trong ngành thủy sản.