Phương pháp xử lý nước thải mía đường hiệu quả

11:14 | 10/07/2024

Tác giả:

Tại Việt Nam, ngành mía đường ngày càng phát triển mạnh mẽ với sản lượng trên 7,5 triệu tấn mỗi năm. Kéo theo đó là nguồn nước thải mía đường ngày càng nhiều, nếu không được xử lý triệt để có thể gây ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân. Vậy nước thải mía đường là gì? Tính chất và phương pháp xử lý hiệu quả như thế nào? Cùng Đông Á Chemical tìm hiểu trong bài viết hôm nay các bạn nhé!

Nước thải mía đường là gì?

Nước thải mía đường phát sinh từ quy trình sản xuất đường. Quá trình này bao gồm nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn đều thải ra một lượng nước đáng kể bao gồm:

  • Rửa mía

  • Ép mía

  • Lọc nước mía

  • Cô đặc và kết tinh đường

  • Ly tâm tách đường

Tính chất của nước thải mía đường

Nước thải mía đường có những đặc điểm riêng biệt:

  • Màu sắc: Thường có màu nâu đen đặc trưng

  • Mùi: Mùi hôi khó chịu

  • Nhiệt độ: Cao hơn so với nhiệt độ dung dịch thông thường

  • pH: Thường ở mức axit (pH < 7)

  • Chỉ số ô nhiễm: BOD (Nhu cầu oxy sinh hóa) cao. COD (Nhu cầu oxy hóa học) cao.

Các chỉ số ô nhiễm điển hình của nước thải mía đường

Chỉ số

Giá trị thông thường

BOD

1.500 - 3.000 mg/L

COD

3.000 - 6.000 mg/L

TSS

500 - 1.500 mg/L

Quá trình chế biến mía đường phát sinh nước thải

Quá trình chế biến mía đường phát sinh nước thải

Tác động của nước thải mía đường đến môi trường

Nước thải mía đường không chỉ là một vấn đề của ngành công nghiệp, mà còn là mối quan tâm lớn đối với môi trường. Hãy cùng khám phá những tác động chính của nó:

1. Gây ô nhiễm nguồn nước

Khi xả trực tiếp vào sông hồ, nước thải mía đường có thể:

  • Nồng độ oxy trong nước bị giảm đáng kể

  • Gây ra hiện tượng phú dưỡng

  • Thay đổi màu sắc và mùi của nguồn nước

2. Gây ô nhiễm đất

Nước thải thấm vào đất có thể:

  • Làm thay đổi cấu trúc đất

  • Tác động xấu đến vi khuẩn có lợi trong đất

  • Gây khó khăn cho việc canh tác

3. Gây ô nhiễm không khí

Mùi hôi từ nước thải có thể:

  • Tạo cảm giác khó chịu, khó hô hấp cho cộng đồng

  • Chất động không khí bị giảm thiểu

4. Ảnh hưởng đến hệ sinh vật

Hệ sinh thái thuỷ sinh bị ảnh hưởng không hề nhỏ: 

  • Tảo phát triển quá mức, sau đó chết và phân hủy, gây thiếu oxy

  • Cá và các loài thủy sinh khác có thể chết do thiếu oxy hoặc do độc tính của nước thải

5. Ảnh hưởng đến sức khỏe con người

Khi sử dụng nguồn nước chứa nhiều chất ô nhiễm sẽ làm tăng nguy cơ:

  • Mắc các bệnh về đường tiêu hoá như đau dạ dày, viêm ruột, đi ngoài ra máu

  • Mắc các bệnh ngoài da như nghẻ nước, mụn mủ, viêm da cơ địa…

Ví dụ: Tại một làng nghề sản xuất đường ở miền Bắc Việt Nam, tỷ lệ người dân mắc bệnh tiêu chảy tăng 30% sau khi nhà máy đường địa phương bắt đầu hoạt động và xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường.

Bạn thấy đấy, tác động của nước thải mía đường không chỉ dừng lại ở môi trường tự nhiên mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và cuộc sống của chúng ta. Đó là lý do tại sao việc xử lý nước thải là vô cùng cần thiết.

Gây ô nhiễm nguồn nước

Gây ô nhiễm nguồn nước

Giải pháp xử lý nước thải mía đường hiệu quả

Có nhiều phương pháp xử lý nước thải từ mía đường, mỗi phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng. Cụ thể như sau:

1. Phương pháp cơ học

Các bước chính:

  • Bước 1: Lọc thô

  • Bước 2: Lắng đọng

  • Bước 3: Tuyển nổi

Ví dụ: Nhà máy đường Lam Sơn (Thanh Hóa) sử dụng hệ thống lắng sơ cấp để loại bỏ 30-40% chất rắn lơ lửng trong nước thải.

2. Phương pháp hóa lý

Các kỹ thuật phổ biến: Keo tụ - tạo bông (bằng hóa chất PAC), Oxy hóa, hấp phụ, khử trùng  (bằng hóa chất chlorine)

Ví dụ về quá trình keo tụ:

  • Thêm chất keo tụ (như phèn nhôm) vào nước thải

  • Chất ô nhiễm kết tụ thành bông lớn

  • Bông lớn lắng xuống và được loại bỏ

Hoá chất keo tụ PAC Đông Á

Hoá chất keo tụ PAC Đông Á

3. Phương pháp sinh học

Hai loại chính:

  • Xử lý hiếu khí (cần oxy)

  • Xử lý kỵ khí (không cần oxy)

Ví dụ: Nhà máy đường Biên Hòa sử dụng hệ thống xử lý sinh học kết hợp hiếu khí và kỵ khí, giúp giảm 95% BOD và COD trong nước thải.

Ưu nhược điểm của các phương pháp xử lý nước

Phương pháp

Ưu điểm

Nhược điểm

Cơ học

Đơn giản, chi phí thấp

Hiệu quả hạn chế với chất hòa tan

Hóa lý

Hiệu quả cao, nhanh chóng

Chi phí cao, có thể tạo ra chất thải phụ

Sinh học

An toàn, thân thiện với môi trường

Thời gian xử lý lâu, nhạy cảm với điều kiện môi trường

Để có thể lựa chọn được phương pháp phù hợp, chúng ta cần dựa vào các yếu tố sau:

  • Đặc tính nước thải

  • Yêu cầu xả thải

  • Nguồn lực sẵn có (tài chính, công nghệ)

  • Điều kiện địa phương

Như vậy có thể thấy rằng, các phương pháp đều được áp dụng trong xử lý nước thải. Mỗi nhà máy cần phân tích kỹ lưỡng để chọn ra phương pháp hoặc kết hợp các phương pháp phù hợp nhất.

Tái sử dụng nước thải mía đường

Sau khi xử lý, nước thải mía đường không nhất thiết phải loại bỏ. Nó có thể tái sử dụng thông qua các ứng dụng sau:

  • Tưới cây: Nước thải sau xử lý giàu chất dinh dưỡng, rất tốt cho cây trồng. Tuy nhiên, cần đảm bảo nồng độ các chất không quá cao để tránh ảnh hưởng xấu đến cây.

  • Nuôi thủy sản: Một số loài cá như cá rô phi có thể phát triển tốt trong nước thải đã xử lý đạt tiêu chuẩn. Đây là cách tận dụng nguồn nước và tạo thêm giá trị kinh tế.

  • Rửa xe: Đây là cách tiết kiệm nước sạch hiệu quả, đặc biệt trong các khu vực khan hiếm nước.

Lưu ý:

  • Đảm bảo nước thải đã được xử lý đạt tiêu chuẩn phù hợp với mục đích sử dụng.

  • Kiểm tra chất lượng nước thường xuyên để đảm bảo nước đạt tiêu chuẩn và an toàn khi sử dụng.

  • Tránh sử dụng cho các mục đích liên quan trực tiếp đến thực phẩm hoặc nước uống.

Bạn thấy đấy, với sự sáng tạo và công nghệ phù hợp, nước thải mía đường có thể trở thành nguồn tài nguyên quý giá thay vì là gánh nặng môi trường.

Nước thải ngành mía đường sau khi xử lý có thể dùng để nuôi cá

Nước thải ngành mía đường sau khi xử lý có thể dùng để nuôi cá

Giải pháp giảm thiểu nước thải mía đường

Thay vì chỉ tập trung vào xử lý, chúng ta cũng nên nghĩ đến cách giảm thiểu lượng nước thải ngay từ đầu. Đây là một số giải pháp phổ biến:

  • Công nghệ sản xuất đường ít nước: Ví dụ về công nghệ ép mía khô giúp giảm 30% lượng nước sử dụng so với phương pháp truyền thống.

  • Tái sử dụng nước trong quy trình: Ví dụ về nước từ công đoạn làm mát có thể được sử dụng lại để rửa mía.

  • Tối ưu hóa quy trình sản xuất: Ví dụ về sử dụng cảm biến để điều chỉnh lượng nước sử dụng chính xác trong từng công đoạn, giúp giảm 15-20% lượng nước thải.

  • Phân loại nước thải tại nguồn: Bằng cách tách riêng nước thải có nồng độ ô nhiễm cao và thấp, chúng ta có thể áp dụng phương pháp xử lý phù hợp cho từng loại, tiết kiệm chi phí và tăng hiệu quả.

  • Áp dụng nguyên tắc 3R (Reduce, Reuse, Recycle): Giảm thiểu sử dụng nước, tái sử dụng nước trong các công đoạn khác nhau, và tái chế nước thải sau xử lý.

Bạn thấy đấy, giảm thiểu nước thải không chỉ tốt cho môi trường mà còn có thể giúp các nhà máy tiết kiệm chi phí đáng kể. 

Quy định trong việc xả nước thải mía đường

Để đảm bảo các nhà máy đường tuân thủ quy định về bảo vệ môi trường, Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản pháp luật liên quan. Hãy cùng điểm qua một số quy định quan trọng:

  • QCVN 40:2011/BTNMT: Quy chuẩn này quy định giới hạn của các thông số và nồng độ các chất ô nhiễm trong nước thải công nghiệp, bao gồm cả ngành mía đường.

  • Nghị định 38/2015/NĐ-CP: Nghị định này quy định về việc quản lý chất thải và phế liệu, trong đó có các quy định cụ thể về quản lý nước thải công nghiệp.

  • Luật Bảo vệ môi trường 2020: Luật này yêu cầu các cơ sở sản xuất phải áp dụng công nghệ tốt nhất hiện có để giảm thiểu tác động môi trường.

Các quy định này đặt ra các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về xả thải, buộc các nhà máy đường phải đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải hiệu quả. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến các hình phạt nặng, bao gồm cả đình chỉ hoạt động. Bạn thấy đó, khung pháp lý đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường khỏi tác động của nước thải mía đường. Nó giống như "luật chơi" mà tất cả các nhà máy.

Đông Á Chemical - Đơn vị sản xuất hóa chất xử lý nước thải mía đường

Đông Á Chemical là đơn vị uy tín số 1 tại Việt Nam chuyên sản xuất các loại hóa chất xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, nước thải mía đường…. Các sản phẩm chủ yếu bao gồm: Chlorine, PAC, Clo, NaOH… đem đến công dụng tuyệt vời trong việc diệt khuẩn, keo tụ, loại bỏ virus và ký sinh trùng gây bệnh có trong nước.

Hoá chất Đông Á

Hoá chất Đông Á

Đông Á sở hữu hệ thống phân xưởng rộng lớn, thiết bị máy móc hiện đại, công nghệ tiên tiến bậc nhất hiện nay, đảm bảo đem đến cho quý khách những loại hoá chất không những hiệu quả, an toàn mà nó còn có mức giá tốt nhất trên thị trường. Hiện tại, Đông Á đang là nhà cung cấp hóa chất cho các công ty, doanh nghiệp sản xuất đường mía, các nhà máy xử lý nước, các doanh nghiệp sản xuất khác. Chúng tôi luôn được khách hàng đánh giá cao và tốt nhất.

Nếu bạn đang có nhu cầu mua hóa chất xử lý nước thải hãy gọi ngay cho chúng tôi qua số HOTLINE 0822 525 525.

Hãy cùng nhau hành động để biến nước thải mía đường từ "gánh nặng" thành "tài nguyên quý giá". Như một câu nói nổi tiếng: "Chúng ta không thừa kế Trái Đất từ cha ông, mà đang mượn nó từ con cháu chúng ta". Mỗi hành động nhỏ của chúng ta hôm nay sẽ tạo nên một tương lai tươi sáng hơn cho thế hệ mai sau.

Bình luận, Hỏi đáp