Nước thải cao su là gì? Xử lý nước thải cao su sao cho hiệu quả nhất?

03:31 | 13/06/2024

Tác giả:

Nước thải cao su là loại nước thải đặc thù, chứa nhiều chất ô nhiễm đặc biệt là các hợp chất hữu cơ. Nếu không được xử lý đúng cách, nước thải cao su sẽ gây tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe con người. Vậy nước sản xuất thải cao su gồm những gì? Ảnh hưởng ra sao? Làm cách nào để xử lý triệt để? Xem ngay bài viết dưới đây.

Nước thải cao su là gì? 

Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của nước thải cao su. Đây là một loại nước thải công nghiệp phát sinh trong quá trình sản xuất, chế biến cao su tự nhiên và tổng hợp.Điểm đặc biệt là nước thải cao su thường chứa hàm lượng cao các chất hữu cơ như latex, chất đông tụ, chất tăng tốc... 

Những chất này vốn được sử dụng trong quá trình sản xuất cao su. Chúng tồn dư và trôi theo nước thải ra ngoài môi trường. Do đặc thù ngành nghề, lượng nước thải phát sinh từ các nhà máy cao su thường rất lớn. Nếu xả trực tiếp ra môi trường mà không qua xử lý sẽ gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Nước thải ngành cao su

Nước thải ngành cao su

Nước thải cao su bao gồm những gì?

Vậy nước thải cao su cụ thể gồm những thành phần nào? Hãy cùng điểm qua một số chất ô nhiễm chính trong nước thải loại này nhé:

1. Chất hữu cơ

Đây là thành phần đặc trưng nhất của nước thải cao su. Các chất hữu cơ chủ yếu gồm:

  • Latex: Một dạng cao su tự nhiên, là thành phần nguyên liệu chính.

  • Chất đông tụ: Các hoá chất như axit fomic, axit axetic dùng để làm đông tụ latex.

  • Chất tăng tốc: Các hoá chất như lưu huỳnh, kẽm oxit giúp tăng tốc quá trình lưu hoá cao su.

Trong nước thải, hàm lượng các chất hữu cơ rất cao, thường vượt quá khả năng tự làm sạch của môi trường.

2. Khí Amoni (Ammonia)

Amoni cũng là chất ô nhiễm đáng quan tâm trong nước thải cao su. Nó phát sinh chủ yếu từ quá trình phân huỷ các hợp chất chứa nitơ sử dụng trong sản xuất. Amoni gây mùi khó chịu và làm giảm hàm lượng oxy hòa tan trong nước. Nồng độ amoni cao ảnh hưởng bất lợi tới hệ sinh thái thuỷ sinh.

3. BOD (Biochemical Oxygen Demand)

BOD là chỉ tiêu đo lường lượng oxy cần thiết cho vi sinh vật phân huỷ chất hữu cơ trong nước. Nước thải cao su có BOD rất cao do chứa nhiều chất hữu cơ. Giá trị BOD cao thể hiện nước bị ô nhiễm nặng. Các chất hữu cơ bị vi sinh vật phân huỷ, tiêu thụ oxy hòa tan, khiến nước trở nên thiếu oxy.

4. COD (Chemical Oxygen Demand)

Tương tự BOD, COD cũng là chỉ tiêu quan trọng phản ánh mức độ ô nhiễm hữu cơ trong nước thải cao su. Giá trị COD càng cao, nước thải càng bẩn và khó xử lý. Nước thải cao su thường có COD gấp nhiều lần so với nước thải sinh hoạt.

Nước thải cao su chứa khí Amoni (Ammonia)

Nước thải cao su chứa khí Amoni (Ammonia)

Nước thải cao su có từ đâu?

Để hiểu rõ hơn vấn đề nước thải cao su, chúng ta cần biết chúng phát sinh từ đâu và trong hoàn cảnh nào.

1. Quá trình gia công cao su

Nước thải từ cao su sinh ra từ nhiều công đoạn khác nhau trong quá trình sản xuất và chế biến, ví dụ:

  • Ngâm, rửa nguyên liệu: Mủ cao su tự nhiên được rửa sạch, loại bỏ tạp chất trước khi gia công. Nước rửa chứa nhiều chất bẩn.

  • Sơ chế: Mủ cao su được đông tụ tạo thành tờ, rồi cán mỏng, sấy khô. Nước thải giàu chất hữu cơ.

  • Chế biến sản phẩm: Các loại sản phẩm cao su được gia công qua nhiều máy móc, thiết bị. Nước thải chứa hóa chất, phụ gia.

Mỗi quy trình gia công đặc thù lại tạo ra dòng nước thải với thành phần ô nhiễm khác nhau. Cần có biện pháp xử lý thích hợp cho từng loại.

2. Hoạt động vệ sinh thiết bị

Ngoài ra, nước thải cao su còn phát sinh từ các hoạt động phụ trợ trong nhà máy như vệ sinh máy móc, thiết bị, rửa khuôn…

Những dòng nước thải này thường chứa cặn bẩn, dầu mỡ bôi trơn, hoá chất rửa nên cũng rất khó xử lý.

Để kiểm soát hiệu quả, cần có hệ thống thu gom nước thải riêng cho từng nguồn phát sinh. Qua đó, có thể áp dụng biện pháp xử lý phù hợp, tránh lẫn các dòng thải với nhau gây khó khăn cho quá trình xử lý.

Gia công cao su làm phát sinh nước thải

Gia công cao su làm phát sinh nước thải

Những tác hại của nước thải cao su đối với cuộc sống

Khi thải ra môi trường, nước thải cao su gây ra những hệ luỵ nghiêm trọng mà chúng ta không thể làm ngơ.

1. Gây ô nhiễm môi trường

Hãy tưởng tượng khi một lượng lớn nước chứa đầy chất hữu cơ, amoni, BOD, COD cao tràn vào các dòng sông, ao hồ. Chúng sẽ phá vỡ cân bằng sinh thái, biến nguồn nước trong lành thành ao tù nước đọng. 

Ở những nơi nước thải cao su xả thải không qua xử lý, ta thường thấy hiện tượng cá chết hàng loạt, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Bên cạnh đó, các chất ô nhiễm từ nước thải từ cao su có thể thẩm thấu vào đất, tích tụ trong trầm tích, rồi đi vào chuỗi thức ăn, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học.

2. Ảnh hưởng đến sức khỏe  

Nước thải cao su không chỉ tàn phá môi trường mà còn uy hiếp trực tiếp sức khỏe cộng đồng. Đặc biệt là những người sinh sống gần các nhà máy cao su hoặc sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm.

Tiếp xúc thường xuyên với nước thải cao su có thể gây:

  • Các bệnh về da liễu như ngứa, chàm, nhiễm trùng da...

  • Các bệnh đường tiêu hoá như buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng...

  • Ảnh hưởng hệ hô hấp do hít phải mùi hoá chất, khí độc hại.

  • Về lâu dài, các chất độc hại tích tụ trong cơ thể có thể gia tăng nguy cơ mắc những bệnh nan y, thậm chí gây đột biến gen, quái thai.

Như vậy, từ phân tích trên, ta thấy nước thải cao su không những gây ô nhiễm môi trường trầm trọng mà còn để lại hậu quả sâu sắc cho sức khỏe con người. Do đó, việc xử lý triệt để nước thải trước khi thải ra môi trường là yêu cầu cấp bách.

Ảnh hưởng đến sức khỏe con người

Ảnh hưởng đến sức khỏe con người

Xử lý nước thải cao su bằng cách nào?

Trước thực trạng ô nhiễm từ nước thải cao su, các giải pháp xử lý hiệu quả đang trở thành vấn đề được quan tâm hàng đầu.

1. Phương pháp xử lý nước thải cao su

Có khá nhiều phương pháp để xử lý nước thải từ cao su, mỗi phương pháp lại có những ưu nhược điểm riêng. Sau đây là một số giải pháp phổ biến:

  • Kết tủa: Sử dụng các hoá chất keo tụ như phèn, vôi để kết tủa, lắng đọng các chất lơ lửng và một phần chất hữu cơ.

  • Xử lý sinh học: Tận dụng vi sinh vật để phân huỷ các chất hữu cơ, loại bỏ BOD, COD trong nước thải. Một trong những kỹ thuật thường dùng là phát triển bùn hoạt tính.

  • Các phương pháp khác: Ngoài ra, còn áp dụng các biện pháp như trao đổi ion, lọc màng, hấp phụ than hoạt tính... để nâng cao chất lượng nước sau xử lý.

Thông thường, để đạt hiệu quả xử lý cao nhất, người ta thường kết hợp nhiều phương pháp xử lý theo một quy trình hợp lý.

2. Yêu cầu khi xử lý nước thải

Xử lý nước thải cao su là nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với các nhà máy sản xuất. Các quy trình xử lý đạt chuẩn sẽ:

  • Hạn chế tối thiểu tác động xấu đến môi trường, đảm bảo chất lượng các thủy vực tiếp nhận.

  • Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, tránh các khoản phạt và trách nhiệm pháp lý.

  • Thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp với môi trường và xã hội, nâng cao hình ảnh và uy tín thương hiệu.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều cơ sở sản xuất cao su chưa chú trọng đầu tư hệ thống xử lý nước thải. Điều này đe dọa nghiêm trọng đến môi trường và gia tăng nguy cơ vi phạm pháp luật. Cần có các chính sách mạnh tay hơn để buộc các đơn vị này thực thi nghiêm túc công tác bảo vệ môi trường.

Xử lý nước thải trong nhà máy

Xử lý nước thải trong nhà máy

Giải pháp giảm thiểu nước thải cao su

Bên cạnh việc đầu tư hệ thống xử lý cuối đường ống, các doanh nghiệp cũng cần chủ động áp dụng các giải pháp tận gốc để giảm thiểu phát sinh nước thải, nhằm bảo vệ môi trường bền vững hơn.

1. Thay đổi quy trình sản xuất

Các biện pháp thay đổi quy trình sản xuất có thể kể đến như:

  • Ưu tiên sử dụng các nguyên vật liệu, hoá chất ít gây độc hại, dễ phân huỷ trong tự nhiên.

  • Cải tiến máy móc, nâng cao hiệu suất sử dụng nguyên liệu, giảm hao hụt, lãng phí trong sản xuất.

  • Thay đổi phương thức sản xuất, chuyển đổi sang quy trình ít phát sinh chất thải hơn.

Những sáng kiến này đòi hỏi sự đầu tư lớn về thời gian và chi phí. Tuy nhiên, chúng mang lại hiệu quả cao trong việc giảm thiểu nước thải, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

2. Tái sử dụng nước thải

Song song với cải tiến quy trình, việc thu hồi và tái sử dụng nước cũng rất cần thiết. Một số giải pháp có thể áp dụng:

  • Tuần hoàn nước làm mát, nước rửa giữa các công đoạn có chất lượng nước thích hợp.

  • Xử lý sơ bộ và dẫn lại một phần nước thải ít ô nhiễm để phục vụ một số hoạt động như tưới cây, rửa đường…

Việc tái sử dụng nước vừa tiết kiệm chi phí, vừa góp phần giảm thiểu áp lực lên hệ thống xử lý nước thải. Để đẩy mạnh ứng dụng, rất cần có chính sách khuyến khích từ phía nhà nước và ý thức của doanh nghiệp.

Thay đổi quy trình sản xuất để giảm thiểu nước thải

Thay đổi quy trình sản xuất để giảm thiểu nước thải

Các câu hỏi liên quan đến nước thải cao su

Để tổng kết lại những kiến thức về nước thải cao su, sau đây là một số câu hỏi thường gặp cùng câu trả lời ngắn gọn:

  • Nước thải cao su có chứa thành phần gì? Nước từ thải cao su thường chứa nhiều chất hữu cơ như latex, hóa chất đông tụ, tăng tốc. Bên cạnh đó còn có các chỉ tiêu như amoni, BOD, COD cao.

  • Nước thải từ cao su ảnh hưởng đến môi trường như thế nào? Nước thải cao su gây ô nhiễm nguồn nước, phá vỡ cân bằng sinh thái, ảnh hưởng đa dạng sinh học. Chất ô nhiễm làm cá chết hàng loạt, gây mùi hôi thối khó chịu.

  • Các quy định về xử lý nước thải cao su là gì? Nước thải phải được xử lý đáp ứng QCVN 01-MT:2015/BTNMT trước khi xả thải ra môi trường. Các chỉ tiêu TSS, BOD, COD... phải nằm trong ngưỡng cho phép. Cơ sở vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc hình sự.

Hóa chất xử lý nước thải cao su, nước thải công nghiệp mua ở đâu?

Sử dụng hóa chất xử lý nước là cách đơn giản, hiệu quả, chi phí hợp lý và cũng là cách đang được các doanh nghiệp áp dụng. Hoá chất có khả năng loại bỏ hoàn toàn các vi khuẩn, virus, ký sinh trùng và các tác nhân gây hại có trong nước. Bên cạnh đó, nó còn có khả năng keo tụ và lắng đọng các hợp chất hữu cơ trong nước giúp nước luôn sạch và trong hơn. 

Hoá chất xử lý nước thải công nghiệp Đông Á

Hoá chất xử lý nước thải công nghiệp Đông Á

Hiện tại, hóa chất chlorine và hóa chất PAC là hai sản phẩm được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Được sản xuất bởi Đông Á số lượng lớn, không những xử lý nước thải cao su mà còn được dùng để xử lý nước thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt, nước nuôi trồng thuỷ sản. Nếu doanh nghiệp bạn đang có nhu cầu mua hóa chất xử lý nước hãy liên hệ ngay cho Đông Á để được cung cấp bảng giá mới nhất. Tổng đài 0822 525 525 hoạt động 24/7 luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc của quý khách.

Như vậy, qua bài viết trên chúng ta đã cùng tìm hiểu về thành phần, tác động môi trường và các phương pháp xử lý của nước thải từ cao su. Việc kiểm soát nước thải cao su bằng các giải pháp xử lý và các công cụ kinh tế, pháp lý là hết sức cần thiết. Điều này không chỉ thể hiện trách nhiệm của các doanh nghiệp mà còn đảm bảo sự phát triển lâu dài, bền vững của ngành công nghiệp xanh.

Bình luận, Hỏi đáp