5 mô hình nuôi tôm công nghệ cao được ứng dụng nhiều nhất hiện nay

Nuôi tôm công nghệ cao là gì?

Nuôi tôm công nghệ cao là phương pháp nuôi tôm ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến vào quy trình sản xuất, từ khâu chọn giống, xử lý môi trường nước, cho ăn, quản lý dịch bện, làm thay đổi cách thức quản lý ao nuôi hiệu quả, quản lý thiết bị, thiết lập hệ thống tuần hoàn hợp lý và đến thu hoạch từ đó nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế của hoạt động nuôi trồng.

So với phương pháp nuôi truyền thống, nuôi tôm công nghệ cao được nhận định nhiều ưu điểm vượt trội, góp phần thúc đẩy ngành tôm Việt Nam phát triển bền vững và vươn tầm thế giới.

Mô hình nuôi tôm công nghệ cao

Một số điểm nổi bật khi nuôi tôm công nghệ cao

• Năng suất vượt trội: Hệ thống quản lý hiện đại giúp kiểm soát tối ưu môi trường nước, thức ăn và dịch bệnh, cho tỷ lệ sống sót cao, giảm hao hụt, nâng cao năng suất tôm đáng kể.

• Chất lượng thượng hạng: Tôm được nuôi trong môi trường an toàn, sạch sẽ, ít sử dụng hóa chất, cho chất lượng thịt thơm ngon, đáp ứng nhu cầu thị trường cao cấp.

• Hiệu quả kinh tế: Năng suất cao, chất lượng tốt, tiết kiệm chi phí sản xuất, mang lại lợi nhuận tối ưu cho người nuôi.

• Giảm thiểu tác động môi trường: Hệ thống xử lý nước thải hiệu quả giúp bảo vệ môi trường xung quanh, góp phần phát triển ngành nuôi trồng thủy sản bền vững.

Giới thiệu một vài mô hình nuôi tôm công nghệ cao

Hiện nay, có nhiều mô hình nuôi tôm công nghệ cao được áp dụng phổ biến tại Việt Nam

Trong bài viết này Đông Á sẽ chia sẻ tới bà con 5 mô hình “hot nhất”:

1. Mô hình nuôi tôm công nghệ cao Biofloc

Mô hình này được coi là mô hình “xanh” bảo vệ môi trường vì sử dụng vi sinh vật có lợi để tạo ra hệ thống vi sinh vật đa dạng trong nước ao nuôi. Nhờ đó, môi trường nước luôn được duy trì trong trạng thái ổn định, hạn chế dịch bệnh đặc biệt là bệnh đốm trắng trên tôm. Năng suất nuôi tôm Biofloc có thể đạt tới 30-50 tấn/ha/năm.

Mô hình nuôi tôm công nghệ cao Biofloc

2. Mô hình nuôi hai giai đoạn

 Mô hình này chia quá trình nuôi thành hai giai đoạn: ương giống và nuôi thương phẩm. Giai đoạn ương giống được thực hiện trong bể xi măng hoặc bể composite, đảm bảo điều kiện môi trường tối ưu cho tôm con phát triển. Sau khi đạt kích thước nhất định, tôm được chuyển sang ao nuôi thương phẩm. Năng suất nuôi tôm thẻ chân trắng hai giai đoạn có thể đạt tới 20-30 tấn/ha/năm.

3. Mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn

Được phát triển dựa trên mô hình nuôi 2 giai đoạn, khác một chút là khi nuôi tôm 3 giai đoạn thì giai đoạn nuôi thương phẩm được tách làm 2 với thời gian nuôi từ 20-25 ngày. Thời gian được rút ngắn, tiết kiệm thời gian, chi phí và mang lại hiệu quả kinh tế. Nuôi tôm 3 giai đoạn đã giải quyết được vấn đề mà các ao nuôi tôm thông thường gặp phải, đó là quản lý môi trường ao nuôi do đó giảm thiểu dịch bệnh cho tôm. Hơn nữa chi phí thức ăn, chế phẩm vi sinh, khoáng chất sử dụng giảm 1/3 – 1/2 so với cách nuôi truyền thống

Mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn

4. Mô hình nuôi tôm theo RAS

Đây là mô hình nuôi tuần hoàn khép kín giúp kiểm soát kỹ nguồn nước áo nuôi, mô hình này đã hạn chế được nhược điểm của mô hình nuôi truyền thông về ô nhiễm nguồn nước. Qua đó hạn chế được dịch bệnh xảy ra ở tôm và giảm đáng kể tiêu thụ nguồn nước. Nước chỉ lấy một lần, sau đó liên tục được lọc sạch để tái sử dụng liên tục. Nhờ có hệ thống RAS các chất thải trong quá trình nuôi trồng như nước thải, thức ăn thừa được chuyển hóa thành các sản phẩm không độc hại.

Mô hình nuôi tôm theo RAS

5. Mô hình nuôi tôm ứng dụng IoT (Internet of Things)

Đây làm mô hình sử dụng thiết bị thông minh, ứng dụng công nghệ cao để theo dõi, giám sát môi trường nước trong thời gian thực, giúp bà con nuôi tôm kịp thời điều chỉnh chất lượng nước, đảm bảo nguồn nước cho tôm sinh trưởng. Khi áp dụng mô hình này thì bà con cần cần chuẩn bị một số thiết bị cơ bản sau: tủ điện nguồn, hệ thống tủ điều khiển; bộ đọc cảm biến ORP; cảm biến đo ORP; oxy + cảm biến đo pH, oxy; một sim dịch vụ 4G (một năm), một bộ đọc cảm biến pH…

Mô hình nuôi tôm ứng dụng IoT (Internet of Things hay còn gọi là Kết nối vạn vật)

Chi phí đầu tư và hiệu quả của nuôi tôm công nghệ cao

Chi phí đầu tư cho mô hình nuôi tôm công nghệ cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố như diện tích ao nuôi, mô hình nuôi, công nghệ áp dụng,... Nhưng nhìn chung, chi phí đầu tư cho mô hình này cao hơn so với nuôi truyền thống.

• Xây dựng cơ sở hạ tầng: Các bể nuôi, ao nổi, hệ thống tuần hoàn nước, hệ thống lọc và xử lý nước.

• Trang thiết bị kỹ thuật: Hệ thống cấp, thoát nước, hệ thống kiểm soát nhiệt độ, độ pH, thiết bị đo lường và giám sát.

• Chi phí vận hành: Bao gồm chi phí điện, nước, nhân công và các chi phí bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị.

Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế của nuôi tôm công nghệ cao cũng cao hơn đáng kể. Năng suất và chất lượng tôm cao, tỷ lệ hao hụt thấp, giá bán cao giúp người nuôi thu được lợi nhuận hấp dẫn. Theo ước tính, lợi nhuận từ mô hình nuôi tôm công nghệ cao có thể gấp 2-3 lần so với nuôi truyền thống.

Một số dự án nuôi tôm công nghệ cao thành công

Nhiều dự án nuôi tôm công nghệ cao tại Việt Nam đã đạt được thành công vang dội, mang lại hiệu quả kinh tế cao và góp phần thúc đẩy ngành tôm phát triển. Giới thiệu một số dự án tiêu biểu bà con có thể tham khảo và học tập:

• Dự án nuôi tôm siêu thâm canh tại tỉnh Bạc Liêu với hơn 136.000 ha

• Dự án nuôi tôm Biofloc tại tỉnh An Giang.

• Dự án nuôi tôm chân trắng công nghệ cao Semi - Biofloc tại xã Tân Hải, tỉnh Cà Mau.

• Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh 3 giai đoạn cùng công nghệ RAS tuần hoàn ít thay nước và an toàn sinh học tại Cà Mau

• Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng bằng công nghệ RAS tại Phú Yên do công ty SAEN chuyển giao

• Mô hình này nuôi IoT tại xã Điền Hương, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế do trung tâm Khuyến nông tỉnh đã triển khai thực hiện mô hình

Dự án nuôi tôm công nghệ cao điển hình

Quy trình & kỹ thuật nuôi tôm công nghệ cao

Để đảm bảo nuôi tôm công nghệ cao đạt hiệu quả như kỳ vọng, bà con cần tuân thủ quy trình của mô hình nuôi tôm công nghệ cao bao gồm các hoạt động sau

1. Hệ thống ao nuôi thông minh

• Ao lót bạt: Giữ nước tốt, hạn chế thất thoát, kiểm soát tốt môi trường nước.

• Hệ thống quạt nước: Cung cấp oxy hòa tan, duy trì độ pH ổn định, hạn chế dịch bệnh.

• Hệ thống sục khí: Tăng cường oxy hòa tan, kích thích tôm phát triển.

• Hệ thống đo lường và điều khiển tự động: Theo dõi các chỉ số môi trường nước, điều chỉnh phù hợp với nhu cầu của tôm.

Hệ thống ao nuôi thông minh

Tiếp theo đến giai đoạn xử lý nguồn nước

2. Quản lý môi trường nước

Môi trường nước có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe khả năng phát triển của tôm

Vì vậy việc quản lý môi trường nước rất quan trọng, phải loại bỏ tạp chất, khử trùng, cân bằng độ pH, tạo môi trường sống lý tưởng cho tôm.

Bà con nên theo dõi thường xuyên và điều chỉnh các chỉ số môi trường nước: Oxy hòa tan, độ pH, độ mặn, amoniac, nitrit,...Có thể bổ sung thêm vi sinh có lợi để cân bằng hệ sinh thái ao nuôi, hạn chế dịch bệnh

Hệ thống cảm biết chất lượng nước ao nuôi

3.  Bước chọn tôm giống

Bà con lựa chọn giống tôm khỏe mạnh, sạch bệnh từ các cơ sở uy tín, có thông tin trích xuất về tôm bố mẹ, quan sát kỹ hình dạng, màu sắc, cử động của tôm để chọn thả giống

Nguồn tôm đầu vào chất lượng sức khỏe tốt là tiền đề cho quá trình nuôi tốt, cuối vụ đạt năng suất, hạn chế hao hụt tôm do bệnh

Chọn tôm giống cẩn thận, kỹ càng

4. Giai đoạn cho tôm ăn

Ứng dụng công nghệ cao trong việc cho tôm ăn, đảm bảo cung cấp tôm đúng, đủ đều theo từng giai đoạn phát triển của tôm 

Bà con có thể theo dõi và điều chỉnh lượng thức ăn theo tình hình phát triển của tôm

5. Giai đoạn theo dõi giám sát và phòng ngừa dịch bệnh

Kỹ thuật nuôi tôm công nghệ cao cần có bước theo dõi giám sát và phòng ngừa dịch bệnh mục đích theo dõi tình phát triển của tôm, qua đó phát hiện sớm nếu tôm có dấu hiệu bất thường. Bà con cần chú ý cần có hành động kịp thời để ngăn chặn kịp thời trước tránh để lây nan nghiêm trọng.

6. Giai đoạn cuối cùng: thu hoạch tôm

Giai đoạn mong chờ nhất của bà con sau suốt một vụ nuôi trồng, bà con cần theo dõi kích thước và độ trưởng thành của tôm để thu hoạch đúng thời điểm.

Khi thu hoạch nhẹ nhàng, hạn chế gây tổn thương và bảo quản tôm đúng cách để được giá trị kinh tế cao nhất

Giai đoạn thu hoạch tôm

Giải đáp câu hỏi về nuôi tôm công nghệ cao

Nuôi tôm công nghệ cao có bảo vệ môi trường hơn không?

Mục tiêu áp dụng nuôi tôm công nghệ cao là để tối ưu hiệu quả kinh tế, lợi nhuận khi nuôi trồng và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên lý thuyết là vậy, thực tế khi bà con áp dụng mô hình nuôi tôm công nghệ cao có tuân thủ đúng từng bước hay không?

Nuôi tôm công nghệ cao có dùng được cho hộ nuôi nhỏ lẻ?

Câu trả lời là có. Bà con hộ nuôi có thể điều chỉnh cho phù hợp với quy mô ao nuôi của mình tuy nhiên cân nhắc kỹ vì chi phí đầu tư ban đầu rất cao, cần nguồn vốn lớn và khả năng kiên trì tuân thủ đúng kỹ thuật mới đảm bảo lấy lại vốn đã đầu tư thiết bị.

Nuôi tôm công nghệ cao đang ngày càng trở thành xu hướng tất yếu trong ngành nuôi trồng thủy sản Việt Nam, mở ra cánh cửa đến với năng suất vượt trội, chất lượng thượng hạng và lợi nhuận tối ưu. Để thành công trong lĩnh vực đầy tiềm năng này, nắm vững kỹ thuật nuôi tôm công nghệ cao là điều vô cùng quan trọng.

Bà con đang có ý định đầu tư vào lĩnh vực này, hãy cân nhắc kỹ lưỡng và áp dụng những mô hình phù hợp để đạt được hiệu quả cao nhất.

Chúc bà con có vụ mùa bội thu