Tác động của mưa bão đến sự phát triển của tôm
Mưa bão ảnh hưởng đến tôm nuôi
Việc xảy ra mưa bão trong các vụ nuôi tôm là điều không thể tránh khỏi ở nước ta. Vậy tại sao phải thực hiện các cách phòng bệnh cho tôm sau bão? Để trả lời được câu hỏi này, chúng ta hãy cùng phân tích những ảnh hưởng mà mưa bão gây ra cho tôm nuôi nhé.
Thời tiết mưa bão có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tôm nuôi qua những phương diện sau đây:
Chất lượng nước
- Gây sốc độ mặn
Mưa lớn có thể làm giảm độ mặn trong nước ao nuôi tôm, khiến tôm bị sốc và bị ảnh hưởng đến sức khỏe. Không những vậy, mưa lớn còn có thể mang theo các chất gây ô nhiễm, khiến pH của nước thay đổi và gây hại cho tôm.
- Giảm độ mặn
Mưa bão có thể làm giảm độ mặn của nước trong ao nuôi tôm do lượng nước mưa ngọt chảy vào ao, làm pha loãng nước mặn. Sự giảm độ mặn này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của tôm nuôi:
- Tôm là loài sinh vật nhạy cảm với thay đổi độ mặn. Sự giảm đột ngột độ mặn có thể gây sốc cho tôm, làm tăng tỷ lệ tử vong.
- Độ mặn thấp có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của tôm, khiến chúng dễ mắc bệnh hơn.
- Độ mặn là yếu tố quan trọng trong quá trình lột xác của tôm. Độ mặn giảm có thể làm quá trình này bị gián đoạn, gây ảnh hưởng đến sự phát triển của tôm.
- Khi độ mặn giảm, tôm có thể ăn ít hơn do môi trường sống không phù hợp, dẫn đến sự phát triển chậm lại.
- Giảm độ kiềm
Khi độ kiềm giảm, nước ao sẽ ít khoáng và vỏ tôm sẽ bị thiếu khoáng chất. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình lột xác của tôm, khiến chúng gặp khó khăn trong quá trình lột xác. Thời gian lột xác của tôm cũng vì thế mà có thể kéo dài từ 2 - 3 ngày.
- Giảm nồng độ oxy hòa tan
Mưa bão có thể làm giảm nồng độ oxy hòa tan trong nước ao nuôi tôm qua nhiều cách:
- Nước mưa thường lạnh hơn nước ao. Vậy nên khi mưa lớn xảy ra, nhiệt độ nước ao giảm và làm giảm khả năng hòa tan oxy trong nước.
- Mưa bão có thể rửa trôi các chất hữu cơ từ đất vào ao, khiến sự phân hủy sinh học tăng lên. Quá trình phân hủy này tiêu tốn khá nhiều oxy và làm giảm nồng độ oxy hòa tan trong ao.
- Mưa lớn và bão có thể làm giảm sự khuấy trộn tự nhiên của nước ao, từ đó làm giảm sự hòa tan oxy từ không khí vào nước.
- Mưa bão cũng có thể mang theo bùn và cặn bã vào ao, làm tăng độ đục của nước, gây cản trở quá trình quang hợp của tảo, qua đó làm giảm sự sản xuất oxy trong nước.
Ngập lụt và gây hư hại cơ sở hạ tầng
Mưa bão có thể gây ngập lụt ao nuôi tôm và làm hư hại cơ sở hạ tầng như hệ thống cung cấp nước, hệ thống điện và các thiết bị nuôi tôm. Điều này có thể dẫn đến việc mất tôm hoặc giảm năng suất tôm nuôi.
Bệnh tật
Môi trường biến đổi là nguyên nhân khiến tôm dễ mắc bệnh
Môi trường nước bị biến đổi do mưa bão có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus, và ký sinh trùng phát triển, gây ra dịch bệnh cho tôm. Ngoài ra, nước mưa còn có thể mang theo các mầm bệnh từ những khu vực lân cận vào ao nuôi tôm, tăng nguy cơ lây nhiễm.
Nguồn thức ăn và dinh dưỡng
Mưa bão có thể làm gián đoạn quá trình cung cấp thức ăn và dinh dưỡng cho tôm, ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của chúng.
Sốc nhiệt
Mưa lớn và bão có thể làm thay đổi nhiệt độ nước đột ngột, gây sốc nhiệt cho tôm và ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng.
- Nhiệt độ nước mưa lạnh hơn nước bình thường trong ao, dẫn đến sự giảm nhiệt độ nước đột ngột.
- Sự thay đổi nhiệt độ không đồng đều trong ao có thể tạo ra các vùng nước lạnh, gây sốc cho tôm khi chúng di chuyển giữa các vùng này.
Cách phòng bệnh cho tôm sau bão giúp duy trì hiệu quả cho vụ nuôi tôm
Phòng bệnh cho tôm sau bão là việc làm rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và duy trì năng suất tôm nuôi. Dưới đây là một số biện pháp phòng bệnh hiệu quả mà người nuôi nên lưu lại:
Ổn định ao nuôi tôm
- Kiểm tra xung quanh bờ ao và các cống thoát nước xem chúng có bị sạt lở hay hư hỏng ở khu vực nào không. Nếu có, người nuôicần tiến hành gia cố ngay. Nếu thấy trong ao nuôi tôm có nhiều rác, cành lá cây,… cần tiến hành vớt hết lên để giữ cho nước ao được sạch sẽ.
- Kiểm tra mực nước trong ao xem nó có đang ở khoảng an toàn không. Nếu mực nước tăng cao quá 1,2 - 1,5m, người nuôicần xả bớt nước đi. Lưu ý là ưu tiên xả phần nước mặt (nước mưa) và phần nước đáy ao (nước chứa nhiều chất ô nhiễm).
- Kiểm tra, điều chỉnh các thông số nhiệt độ, độ mặn, pH, oxy hòa tan
Sục khí cho nước ao tôm
Sau bão, người nuôi cần kiểm tra các thông số chất lượng nước như độ mặn, pH, nhiệt độ và nồng độ oxy hòa tan. Nếu không đảm bảo được các mức thông số dưới đây, người nuôi cần áp dụng các biện pháp điều chỉnh để đưa chúng về mức phù hợp là:
- Độ mặn: 10 – 25‰.
- Độ kiềm: 120 – 180mg CaCO3/l.
- Độ đục: 30 – 35cm.
- Oxy hòa tan: DO > 4 mg/l.
Cách điều chỉnh như sau:
- Sử dụng máy sục khí để cung cấp đủ oxy hòa tan cho tôm, đặc biệt là khi oxy trong nước bị giảm do bão.
- Sử dụng các hệ thống lọc nước để loại bỏ chất cặn bã và chất hữu cơ có thể gây ô nhiễm nước.
- Sau bão, ban cần dọn sạch ao nuôi bằng cách loại bỏ các chất hữu cơ và bùn bã tích tụ trong ao.
- Trong trường hợp ao nuôi tôm bị đục nhiều do bùn, đất, các hạt sét… rơi xuống, các người nuôinên sử dụng các sản phẩm xử lý độ đục như PAC, nhôm Sunfat,…, sau đó mới dùng men vi sinh để gây màu nước và ổn định chất lượng nước. Tùy vào tình hình nước trong ao mà liều lượng hóa chất sử dụng sẽ có những sự thay đổi sao cho phù hợp và các người nuôicần tính toán kỹ việc này.
- Thay một phần nước trong ao để loại bỏ các chất gây ô nhiễm và duy trì chất lượng nước tốt.
Quản lý dinh dưỡng
- Bổ sung nguồn thức ăn giàu chất dinh dưỡng
Sử dụng các loại thức ăn có chất lượng cao và bổ sung các loại vitamin, khoáng chất cần thiết cũng như các loại men đường ruột DFM, chất bổ gan… để tăng cường sức đề kháng cho tôm nuôi.
- Cho tôm ăn đúng cách
Cho tôm ăn đúng cách
Điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe của tôm để tránh gây lãng phí và ô nhiễm nước. Sau khi bão tan hết, người nuôimới bắt đầu cho tôm ăn lại với lượng thức ăn giảm hơn so với bình thường khoảng 30 – 50%. Bởi lẽ tôm lúc này còn khá yếu, ăn ít. Trong quá trình cho tôm ăn, người nuôi nên quan sát nhá tôm xem tôm có ăn hết thức ăn không, từ đó đưa ra những điều chỉnh phù hợp với sức ăn của tôm.
- Phòng bệnh cho tôm bằng hóa chất và thuốc
- Sử dụng các loại thuốc kháng sinh và kháng khuẩn phù hợp để phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng sau bão. Tuy nhiên, người nuôi cần tuân thủ liều lượng và hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh tình trạng kháng thuốc. Nếu có tôm chết, người nuôi cần xử lý theo hướng dẫn của cơ quan quản lý địa phương (tiến hành các biện pháp tiêu độc, khử trùng và xử lý môi trường nước).
- Sử dụng các chế phẩm sinh học giúp kiểm soát vi khuẩn có hại và cải thiện chất lượng nước.
- Khi độ mặn trong ao thấp hơn 8‰, tảo lục thường xuất hiện. Nếu chúng phát triển mạnh, ao nuôi tôm sẽ xuất hiện hiện tượng tảo nở hoa, khiến mang tôm bị đen hoặc vàng. Để khắc phục việc này, người nuôi cần giảm thức ăn và dùng BKC 800 với nồng độ 0,5 ppm để diệt tảo. Cách thực hiện sẽ là chọn khoảng 1/3 diện tích ao ở cuối hướng gió để tạt vào lúc trời nắng gắt (không bật quạt nước lúc tạt hóa chất). Sau đó vớt bọt tảo tàn sau khi dùng thuốc. Lặp lại khoảng việc này từ 2 – 3 lần. Cuối cùng là dùng chế phẩm sinh học để hấp thu các khí độc do xác tảo lắng xuống dưới đáy ao sinh ra.
Theo dõi sức khỏe tôm
Theo dõi sức khỏe của tôm định kỳ
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Thường xuyên kiểm tra sức khỏe của tôm để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh tật và có biện pháp xử lý kịp thời. Người nuôi nên quan sát các dấu hiệu về sức khỏe của tôm như xem tôm có phản ứng linh hoạt không, màu sắc của tôm ra sao, đường ruột, gan tụy, phân tôm… có bình thường hay không, tôm có bị đen mang hoặc vàng mang không. Từ đó đưa ra các biện pháp điều trị bệnh cũng như thực hiện việc giảm lượng thức ăn sao cho phù hợp.
- Ghi chép và theo dõi
Ghi chép các thông số môi trường, tình trạng sức khỏe và tốc độ tăng trưởng của tôm để có cơ sở quản lý và điều chỉnh phù hợp.
Lưu ý khi thả giống mới sau mưa bão
Nếu sau mùa mưa bão mà người nuôi tôm có dự định thả lứa tôm mới, người nuôi cần chú ý vì đây là thời điểm nhạy cảm, rất dễ xảy ra dịch bệnh trên tôm. Chính vì vậy mà công tác chuẩn bị và cải tạo ao nuôi trước khi thả tôm giống cần phải được quan tâm và thực hiện kỹ lưỡng. Nước ao phải được xử lý bằng Chlorine 30ppm, đồng thời cho chạy quạt từ 10 - 15 ngày trước khi thả tôm giống.
Bên cạnh đó, người nuôi cũng nên xây dựng ao lắng và xử lý nước trước khi đưa vào ao nuôi. Đồng thời sử dụng các chế phẩm sinh học để gây màu nước ao, tạo nguồn thức ăn tự nhiên tốt cho tôm khi thả giống.
Việc thực hiện đầy đủ cách phòng bệnh cho tôm sau bão mà chúng tôi vừa chia sẻ ở trên sẽ giúp ích rất nhiều cho vụ nuôi. Nếu còn băn khoăn thêm hoặc bà con nào có nhu cầu tìm mua hóa chất PAC, hãy liên hệ ngay với Hóa chất Đông Á nhé.