Nguyên nhân bệnh mềm vỏ trên tôm và cách phòng trị hiệu quả

10:37 | 06/07/2024

Tác giả:

Bệnh mềm vỏ trên tôm mặc dù không gây chết hàng loạt như gan tuỵ, đốm trắng nhưng ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng và tỷ lệ sống của tôm thành phẩm. Vậy đâu là nguyên nhân bệnh mềm vỏ trên tôm và cách phòng trị hiệu quả? Hãy cùng Đông Á Chemical đi tìm hiểu chi tiết về bệnh mềm vỏ nhé!

Nguyên nhân gây bệnh mềm vỏ trên tôm là gì?

Bệnh mềm vỏ là tình trạng vỏ của tôm trở nên mỏng, yếu và dễ bị tổn thương. Hãy tưởng tượng bệnh mềm vỏ như một chiếc áo giáp bị hỏng của một chiến binh. Khi "áo giáp" này yếu đi, tôm trở nên dễ bị tổn thương trước các mối đe dọa từ môi trường xung quanh. Những nguyên nhân gây bệnh chính có thể kể đến như:

  • Thiếu hụt dinh dưỡng: Thiếu canxi, photpho và các vitamin cần thiết
  • Môi trường nước kém: pH không ổn định, độ kiềm thấp
  • Bệnh lý khác: Nhiễm khuẩn, nhiễm virus làm suy yếu tôm

Bạn thấy đó, bệnh mềm vỏ không phải do một nguyên nhân duy nhất gây ra. Đó là sự kết hợp của nhiều yếu tố, tạo nên một vấn đề phức tạp cần được giải quyết toàn diện.

Mặc dù bệnh mềm vỏ không trực tiếp do một loại vi sinh vật cụ thể gây ra, nhưng việc hiểu về vòng đời của các tác nhân có thể góp phần gây bệnh sẽ giúp chúng ta phòng ngừa hiệu quả hơn.

Ví dụ về vi khuẩn Vibrio:

Vi khuẩn Vibrio, một trong những tác nhân có thể góp phần gây bệnh mềm vỏ, có vòng đời như sau:

  • Giai đoạn tự do: Vi khuẩn tồn tại trong môi trường nước
  • Giai đoạn bám dính: Bám vào các vật liệu trong ao nuôi
  • Giai đoạn xâm nhập: Xâm nhập vào cơ thể tôm qua các vết thương hoặc khi tôm suy yếu.
  • Giai đoạn sinh sản: Nhân lên nhanh chóng trong cơ thể tôm

Hiểu được vòng đời này, chúng ta có thể tập trung vào việc:

  • Duy trì chất lượng nước tốt để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn
  • Loại bỏ các vật liệu có thể là nơi trú ngụ của vi khuẩn
  • Tăng cường sức đề kháng cho tôm để chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn

Một trong những nguyên nhân gây bệnh mềm vỏ là do virus

Một trong những nguyên nhân gây bệnh mềm vỏ là do virus

Dấu hiệu nhận biết bệnh mềm vỏ trên tôm như thế nào?

Phát hiện sớm là chìa khóa để kiểm soát bệnh mềm vỏ trên tôm. Vậy làm thế nào để biết tôm của bạn đã bị mắc bệnh? Hãy cùng tìm hiểu các dấu hiệu nhận biết nhé!

1. Thay đổi trên vỏ tôm

Đây là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất:

  • Vỏ tôm trở nên mỏng và mềm hơn bình thường
  • Bề mặt vỏ có thể nhăn nheo, không còn trơn láng
  • Vỏ dễ bị rách khi chạm vào

2. Thay đổi màu sắc

Màu sắc vỏ tôm có thể chuyển sang:

  • Màu sẫm hơn bình thường
  • Chuyển sang màu nâu hoặc thậm chí là đen

Sự thay đổi màu sắc này là do vỏ trở nên mỏng hơn, làm lộ ra các lớp bên trong.

3. Hoạt động bất thường

Tôm khỏe mạnh thường rất năng động. Khi bị mềm vỏ, bạn sẽ thấy:

  • Tôm bơi chậm chạp
  • Ít hoạt động
  • Giảm ăn hoặc bỏ ăn

4. Vấn đề về lột xác

Bệnh mềm vỏ có thể gây ra các vấn đề liên quan đến quá trình lột xác:

  • Tôm dễ bị lột xác hơn bình thường
  • Lột xác không hoàn toàn, vỏ cũ bám vào cơ thể

Bạn thấy đó, dấu hiệu của bệnh mềm vỏ khá đa dạng và dễ nhận biết. Hãy quan sát kỹ đàn tôm mỗi ngày để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường nhé!

Tôm bị mềm vỏ

Bệnh mềm vỏ trên tôm có nguy hiểm không?

Bệnh mềm vỏ tuy không gây chết hàng loạt như một số bệnh khác, nhưng nó có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả kinh tế của việc nuôi tôm. Cụ thể như sau:

1. Giảm năng suất nuôi

  • Tôm chết do lột xác không hoàn toàn
  • Tôm bệnh thường chậm lớn, dẫn đến năng suất thu hoạch thấp hơn
  • Tỷ lệ sống giảm do tôm dễ bị tổn thương trước các tác động bên ngoài

Bạn có thể mất từ 20-40% sản lượng do bệnh mềm vỏ gây ra. Đó là một thiệt hại không hề nhỏ.

2. Ảnh hưởng đến chất lượng tôm

Tôm bị mềm vỏ thường có chất lượng kém hơn:

  • Thịt tôm mềm, không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu
  • Ngoại hình kém hấp dẫn, khó bán được giá cao
  • Khó bảo quản, dễ bị hư hỏng trong quá trình vận chuyển

3. Tăng chi phí sản xuất

Để đối phó với bệnh mềm vỏ, người nuôi tôm phải đầu tư thêm:

  • Chi phí cho các sản phẩm cải thiện chất lượng nước
  • Chi phí bổ sung dinh dưỡng (canxi, photpho, vitamin)
  • Thời gian và công sức chăm sóc tôm bệnh

Bảng ước tính chi phí tăng thêm:

Hạng mục Chi phí tăng thêm (%)
Thức ăn bổ sung 15-20%
Xử lý nước 10-15%
Công chăm sóc 20-30%

Bạn thấy đó, bệnh mềm vỏ tuy không gây chết hàng loạt nhưng lại ảnh hưởng sâu sắc đến hiệu quả kinh tế của việc nuôi tôm. Đó là lý do tại sao chúng ta cần quan tâm và có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

Bệnh mềm vỏ gây ảnh hưởng nặng đến kinh tế của hộ nuôi

Bệnh mềm vỏ gây ảnh hưởng nặng đến kinh tế của hộ nuôi

Hướng dẫn cách điều trị bệnh mềm vỏ trên tôm 

Mặc dù phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh, nhưng đôi khi chúng ta vẫn phải đối mặt với tình huống tôm đã bị mềm vỏ. Vậy làm thế nào để xử lý? 

1. Cải thiện chất lượng nước

Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất:

  • Tăng cường sục khí, đảm bảo đủ oxy hòa tan
  • Điều chỉnh pH và độ kiềm về mức thích hợp
  • Loại bỏ chất thải và thức ăn thừa

Để cải thiện chất lượng nước hiệu quả, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

  • Thay nước định kỳ, khoảng 20-30% lượng nước ao mỗi tuần
  • Sử dụng các chế phẩm vi sinh để phân hủy chất hữu cơ dư thừa
  • Bổ sung khoáng chất như canxi và magie để tăng độ cứng của nước

2. Bổ sung dinh dưỡng

Giúp tôm tăng cường khả năng tạo vỏ mới:

  • Bổ sung canxi và photpho vào thức ăn hoặc trực tiếp vào nước ao
  • Sử dụng vitamin C và vitamin D để tăng cường hấp thu canxi
  • Bổ sung các khoáng chất vi lượng như kẽm, đồng

3. Giảm stress cho tôm

Stress là yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng mềm vỏ. Để giảm stress:

  • Duy trì mật độ nuôi hợp lý
  • Tránh thay đổi đột ngột về nhiệt độ và các thông số môi trường
  • Hạn chế các hoạt động gây xáo trộn như đánh bắt hoặc vận chuyển

4. Sử dụng các chế phẩm sinh học

Probiotics có thể giúp cải thiện sức khỏe đường ruột và tăng cường hệ miễn dịch cho tôm:

  • Sử dụng các chế phẩm probiotic chuyên dụng cho tôm
  • Bổ sung trực tiếp vào thức ăn hoặc vào nước ao
  • Tuân thủ liều lượng và cách sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất

5. Tham khảo ý kiến chuyên gia

Khi bệnh trở nên nghiêm trọng, đừng ngần ngại tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia:

  • Các chuyên gia trong lĩnh vực thuỷ sản
  • Kỹ thuật viên từ các công ty thức ăn hoặc thuốc thủy sản

Lưu ý rằng không có thuốc đặc trị cho bệnh mềm vỏ. Các biện pháp xử lý chủ yếu nhằm cải thiện môi trường sống và tăng cường dinh dưỡng cho tôm. Hãy kiên nhẫn và kiên trì áp dụng các biện pháp này, bạn sẽ thấy sự cải thiện đáng kể trong đàn tôm của mình!

Giảm stress cho tôm là cách để điều trị bệnh

Giảm stress cho tôm là cách để điều trị bệnh

Một số lưu ý phòng ngừa bệnh mềm vỏ trên tôm 

Phòng bệnh còn hơn chữa bệnh, chúng ta cần phải thực hiện tổng thể các biện pháp phòng ngừa đẻ đem lại hiệu quả tốt nhất. 

1. Quản lý ao nuôi

Các biện pháp cần thực hiện:

Duy trì chất lượng nước:

  • Kiểm tra và điều chỉnh pH, độ kiềm thường xuyên
  • Đảm bảo hàm lượng oxy hòa tan luôn ở mức > 4 mg/L
  • Kiểm soát hàm lượng amoniac và nitrit ở mức thấp

Vệ sinh ao nuôi:

  • Loại bỏ bùn đáy định kỳ
  • Xử lý nước trước khi thả nuôi
  • Sử dụng các chế phẩm vi sinh để phân hủy chất hữu cơ

2. Quản lý thức ăn

Thức ăn chất lượng không chỉ giúp tôm phát triển tốt mà còn tăng cường sức đề kháng. Hãy chú ý:

Cung cấp thức ăn giàu dinh dưỡng:

  • Chọn thức ăn từ các nhà sản xuất uy tín
  • Đảm bảo tỷ lệ protein, lipid, vitamin và khoáng chất phù hợp

Tránh thức ăn dư thừa:

  • Cho ăn theo nhu cầu của tôm
  • Loại bỏ thức ăn thừa để tránh ô nhiễm nước

3. Bổ sung dinh dưỡng

Bổ sung các chất dinh dưỡng quan trọng giúp tôm tạo vỏ chắc khỏe:

  • Canxi và photpho: Thành phần chính của vỏ tôm

  • Vitamin D: Giúp hấp thu canxi hiệu quả

  • Vitamin C: Tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ tạo vỏ

Bạn có thể bổ sung trực tiếp vào thức ăn hoặc sử dụng các sản phẩm chuyên dụng hòa tan trong nước.

4. Sử dụng chế phẩm sinh học

Men vi sinh (probiotics) đóng vai trò quan trọng trong việc:

  • Cải thiện chất lượng nước

  • Hạn chế vi khuẩn có hại

  • Tăng cường hệ tiêu hóa của tôm

Hãy chọn các sản phẩm probiotic chuyên dụng cho tôm và tuân thủ hướng dẫn sử dụng. Phòng bệnh mềm vỏ đòi hỏi một chiến lược toàn diện, từ quản lý môi trường đến chăm sóc dinh dưỡng cho tôm. Hãy kiên trì thực hiện các biện pháp này, bạn sẽ xây dựng được một hệ thống nuôi tôm khỏe mạnh và bền vững!

Phòng bệnh mềm vỏ trên tôm bằng cách xử lý nước hiệu quả

Sau hành trình tìm hiểu về bệnh mềm vỏ trên tôm sú, chúng ta đã có cái nhìn toàn diện về căn bệnh này. Việc nắm vững kiến thức về bệnh mềm vỏ, từ nguyên nhân đến cơ chế phát triển, giúp chúng ta có chiến lược phòng bệnh hiệu quả.Thay vì tập trung vào điều trị, chúng ta nên ưu tiên các biện pháp phòng ngừa:

  • Quản lý chất lượng nước tốt
  • Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ
  • Kiểm soát mật độ nuôi hợp lý
  • Áp dụng các biện pháp an toàn sinh học

Trong đó, xử lý nước luôn là bước quan trọng và không thể thiếu trong quá trình nuôi tôm thẻ, tôm sú. Người ta sử dụng hóa chất chlorine, NaOH để diệt khuẩn, diệt virus gây bệnh mềm vỏ trên tôm một cách an toàn và hiệu quả. Hiện nay có đến 90% hộ nuôi tôm lựa chọn hoá chất xử lý nước của Đông Á Chemical trong quy trình xử lý nước nuôi tôm. Liên hệ tổng đài để được tư vấn cách sử dụng chi tiết 0822 525 525.

Hoá chất xử lý nước nuôi tôm Đông Á

Hoá chất xử lý nước nuôi tôm Đông Á

Bên cạnh đó, để tăng cường hiệu quả trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh mềm vỏ, bạn có thể áp dụng một số mẹo sau:

  • Theo dõi đều đặn: Hãy dành thời gian quan sát đàn tôm hàng ngày. Phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường sẽ giúp bạn xử lý kịp thời.
  • Ghi chép chi tiết: Lưu lại các thông số môi trường, lượng thức ăn, và tình trạng sức khỏe của tôm. Điều này sẽ giúp bạn nhận ra các xu hướng và dự đoán vấn đề tiềm ẩn.
  • Học hỏi liên tục: Ngành nuôi tôm luôn có những tiến bộ mới. Hãy tham gia các khóa đào tạo, hội thảo để cập nhật kiến thức mới nhất.
  • Xây dựng mạng lưới: Kết nối với các người nuôi tôm khác và chuyên gia trong ngành. Chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau sẽ giúp bạn tiến bộ nhanh chóng.
  • Đầu tư thông minh: Thay vì tiết kiệm trong ngắn hạn, hãy đầu tư vào các thiết bị quan trắc chất lượng nước và hệ thống quản lý ao nuôi hiện đại. Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí và công sức trong dài hạn.

Hãy nhớ rằng, mỗi ao tôm là một hệ sinh thái phức tạp. Việc duy trì sự cân bằng trong hệ sinh thái này chính là bí quyết để có một đàn tôm khỏe mạnh, không bị mắc bệnh mềm vỏ trên tôm. Với sự kiên trì và áp dụng đúng phương pháp, bạn chắc chắn sẽ thành công trong việc nuôi tôm sú và tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.

Bình luận, Hỏi đáp