Nước thải là gì - Nguồn gốc, thành phần và cách xử lý nước thải

Nước thải là gì?

Nước thải (wastewater) được định nghĩa là nước đã bị thay đổi đặc tính sau khi sử dụng bởi các hoạt động của con người như sinh hoạt, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, y tế... Các thành phần ô nhiễm trong nước thải làm cho nó trở nên độc hại và không thể sử dụng trực tiếp được nữa.

Có 3 nguồn phát sinh nước thải chính:

• Từ quá trình sinh hoạt hàng ngày của con người

• Hoạt động sản xuất công nghiệp

• Các khu dân cư, khu đô thị, khu đông dân cư

Hầu như mọi hoạt động của chúng ta đều tạo ra nước thải. Đi vệ sinh, giặt giũ, nấu nướng, tắm rửa đều cho ra nước thải sinh hoạt. Nhà máy xí nghiệp cũng thải ra lượng lớn nước ô nhiễm. Nước mưa chảy tràn qua các khu đô thị cuốn theo bụi bẩn cũng biến thành nước thải luôn.

Thành phần của nước thải

Thành phần có trong nước thải là gì? Ví dụ thực tế như thế nào? Nước thải có nhiều thành phần hữu cơ, vô cơ khác nhau, bao gồm:

Thành phần	Ví dụ
Chất rắn lơ lửng	Cát, bùn, giấy, rác thải...
Chất hữu cơ	Chất thải từ người, động vật, thực vật
Chất dinh dưỡng	Nito, photpho
Vi sinh vật gây bệnh	Vi khuẩn, virus
Kim loại nặng	Chì, thủy ngân, cadimi
Dầu mỡ	Dầu ăn, dầu nhớt
Hóa chất độc hại	Thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm

Nồng độ của các thành phần này sẽ quyết định mức độ ô nhiễm và cách xử lý nước thải.

Kim loại nặng là thành phần chính của nước thải

Các chỉ số nước thải có ý nghĩa như thế nào?

1. Chỉ số cod nước thải là gì?

COD nước thải là lượng oxy cần thiết để có thể oxy hoá các thành phần ô nhiễm trong nước thải. Đây được xếp vào nhóm chỉ số quan trọng, thường được quy định trong các tài liệu quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam. COD thể hiện mức độ ô nhiễm của nước thải, biểu thị lượng các chất hữu cơ trong nước bị phân huỷ bởi các vi khuẩn và vi sinh vật. Chỉ số COD càng cao thì nguồn nước càng ô nhiễm và ngược lại.

2. Amoni trong nước thải là gì?

Amoni trong nước là một chất gây ô nhiễm do chất thải động vật các loại nước xả từ cống rãnh hoặc nước bị nhiễm khuẩn. Khi lượng amoni trong thức ăn cao hơn tiêu chuẩn sẽ khiến nguồn nước bị ô nhiễm và có chứa nhiều vi khuẩn, virus gây bệnh. Chính vì thế việc đo đạc và kiểm tra amoni trong nước thải cực kỳ quan trọng.

3. Chỉ số BOD nước thải là gì?

Chỉ số BOD giúp chúng ta nhận biết được mức độ sống của các vi sinh vật hữu có có trong. Nhờ vậy mà các chuyên gia có thể đánh giá được mức độ phân huỷ của các chất hữu cơ có trong môi trường nước. BOD càng lớn thì nước thải bị nhiễm bẩn càng cao và ngược lại.

Chỉ số COD

Phân loại nước thải tại Việt Nam

Sau khi được giải đáp nước thải là gì, chắc hẳn nhiều bạn băn không không biết hiện nay có những loại nước thải nào? Cụ thể như sau:

1. Nước thải sinh hoạt

Đây chính là loại nước thải quen thuộc nhất với chúng ta. Nước thải sinh hoạt bao gồm:

• Nước thải bao gồm từ nhà vệ sinh, nhà tắm

• Nước thải từ nhà bếp (rửa bát, rửa rau...)

• Nước thải từ giặt giũ quần áo

Nước thải sinh hoạt chứa nhiều chất hữu cơ, chất dinh dưỡng và vi sinh vật gây bệnh. Loại nước thải này cần phải qua xử lý trước khi thải ra môi trường.

Nước thải sinh hoạt

2. Nước thải công nghiệp

Nước thải công nghiệp phát sinh từ các cơ sở sản xuất công nghiệp như:

• Nhà máy chế biến thực phẩm

• Xí nghiệp dệt nhuộm

• Nhà máy sản xuất giấy

• Nhà máy hóa chất

• Lò giết mổ gia súc, gia cầm

Thành phần của nước thải công nghiệp rất đa dạng, phụ thuộc vào ngành nghề, quy trình sản xuất. Nước thải công nghiệp thường chứa nhiều chất độc hại, kim loại nặng gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Nước thải công nghiệp

3. Nước thải đô thị

Nước thải đô thị bao gồm nước thải sinh hoạt và một phần nước thải công nghiệp. Ngoài ra nó còn bao gồm:

• Nước mưa trên đường phố

• Nước rò rỉ từ bãi rác

• Nước thải từ các trường học và bệnh viện

Với đặc thù tập trung đông dân cư và nhiều hoạt động, nước thải đô thị có thành phần rất phức tạp và tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ô nhiễm.

Nước thải đô thị

Tác động của nước thải đến cuộc sống hàng ngày

Nước thải gây ra những tác động tiêu cực gì cho môi trường và con người? Hãy cùng tìm hiểu 2 hệ lụy chính của nó.

1. Ô nhiễm nguồn nước ngầm

Khi nước thải thấm xuống đất mà không được xử lý, nó sẽ thẩm thấu vào các tầng nước ngầm. Đây là nguồn nước sinh hoạt của nhiều hộ gia đình và cơ sở sản xuất. Nước ngầm nhiễm độc sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng:

• Huỷ hoại hệ sinh thái trong lòng đất

• Làm cạn kiệt và suy thoái nguồn nước ngầm

• Gây bệnh cho người và động vật khi sử dụng nước ngầm

• Ảnh hưởng nặng nề tới nông nghiệp và công nghiệp

2. Tác động đến sức khỏe con người

Nước thải trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra hàng loạt vấn đề sức khỏe cho con người:

• Các bệnh lây nhiễm như tiêu chảy, tả, thương hàn, viêm gan A

• Bệnh ngoài da như nấm, ghẻ, mụn nhọt

• Ngộ độc thực phẩm do ăn rau củ, thủy hải sản nhiễm độc

• Ung thư, dị tật thai nhi, suy giảm hệ miễn dịch do phơi nhiễm hóa chất độc hại

Nước thải đe dọa trực tiếp tới sự phát triển và chất lượng cuộc sống của chúng ta. Cần có những giải pháp căn cơ để kiểm soát và xử lý nó.

Nước thải gây ô nhiễm nguồn nước ngầm

Giải pháp xử lý nước thải phổ biến nhất hiện nay

Để hạn chế tối đa tác động xấu từ nước thải, chúng ta cần áp dụng một số giải pháp như:

• Xây dựng và nâng cấp hệ thống xử lý nước thải: Đầu tư xây mới, cải tạo nhà máy xử lý nước thải đảm bảo công suất và chất lượng. Phân loại và xử lý riêng cho từng loại nước thải công nghiệp, sinh hoạt.

• Tăng cường công nghệ và kỹ thuật xử lý: Áp dụng công nghệ tiên tiến, trang thiết bị hiện đại và các quy trình xử lý tối ưu. Kiểm soát chất lượng nước đầu vào, đầu ra chặt chẽ, tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường.

• Nâng cao nhận thức cộng đồng: Tuyên truyền, giáo dục người dân về tác hại của nước thải và kỹ năng thải bỏ rác đúng cách. Vận động người dân tích cực tham gia bảo vệ môi trường, tiết kiệm nước, thay đổi hành vi thải rác bừa bãi.

• Hoàn thiện khung pháp lý: Ban hành và thực thi nghiêm các quy định pháp luật về quản lý nước thải. Áp dụng các chế tài xử phạt thích đáng để răn đe các hành vi xả thải trái phép gây ô nhiễm môi trường.

Đây là những giải pháp thiết thực, toàn diện và bền vững để xử lý nước thải. Cần có sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp và người dân để triển khai các giải pháp này hiệu quả.

Các loại hóa chất xử lý nước thải tốt nhất hiện nay

Trên thị trường hiện nay có nhiều chất được sử dụng xử lý nước thải. Trong đó, hiệu quả nhất phải kể đến PAC, NaOH và Chlorine. Mỗi loại sẽ có những đặc điểm và ứng dụng khác nhau.

1. Hóa chất trợ lắng PAC

Hóa chất xử lý nước thải PAC xuất hiện phổ biến trong hầu hết các doanh nghiệp, hệ thống xử lý nước thải, nước cấp trên toàn quốc. PAC được sản xuất dạng bột màu trắng, dễ tan trong nước và khả năng hút ẩm cao. Bên cạnh đó, hóa chất PAC có khả năng keo tụ các hợp chất hữu cơ, kim loại nặng trong nước và loại bỏ chúng một cách nhanh nhất.

2. Xút lỏng và xút vảy NaOH 

Xút lỏng và xút vảy là thuộc nhóm trung hòa Ph, được sử dụng phổ biến trong xử lý nước thải công nghiệp. Ở dạng rắn, NaOH có màu trắng, dạng viên, hạt hoặc đóng vảy. Ở dạng dung dịch nó tồn tại ở hàm lượng 32% - 50%. NaOH rất háo nước, phản ứng mãnh liệt đối với các chất khác và dễ bị hấp thụ bởi khí CO2.

3. Hóa chất Chlorine

Chlorine được sử dụng trong xử lý nước để khử trùng, diệt vi khuẩn, vi sinh vật gây bệnh hay các tác nhân gây ô nhiễm trong nước thải. Sản phẩm được sản xuất với hàm lượng 70%, đáp ứng mọi nhu cầu từ xử lý nước thải cho đến xử lý nước cấp và nước sinh hoạt. Chlorine còn được sử dụng để diệt khuẩn dụng, trang thiết bị trong các nhà máy sản xuất công nghiệp.

Hiện tại, các loại hóa chất xử lý nước thải đang được Hóa Chất Đông Á sản xuất và phân phối rộng rãi trên thị trường. Sản phẩm của chúng tôi đảm bảo chính hãng, đúng hàm lượng, phục vụ mọi nhu cầu sử dụng của các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất. Chúng tôi sở hữu phân xưởng rộng rãi, đội ngũ nhân viên chuyên môn cao, làm việc liên tục ngày và đêm đảm bảo sản xuất đủ lượng hóa chất phục vụ trên toàn quốc. Quý khách có nhu cầu hãy liên hệ 0822 525 525 để được gửi bảng giá mới nhất.

Hóa chất trợ lắng PAC Đông Á

Các câu hỏi thường gặp về nước thải

1. Nước thải được xử lý như thế nào?

Quy trình xử lý nước thải được thực hiện theo các bước sau đây:

• Bước 1: Xử lý sơ bộ (cơ học): Loại bỏ rác, chất thô, cát, dầu mỡ.

• Bước 2: Xử lý sinh học: Sử dụng vi sinh vật để phân hủy chất hữu cơ.

• Bước 3: Xử lý hóa lý: Sử dụng hóa chất để xử lý triệt để các chất ô nhiễm.

• Bước 4: Khử trùng: Loại bỏ vi sinh vật gây bệnh.

• Bước 5: Xử lý bùn thải: Làm khô và chôn lấp bùn an toàn.

2. Mỗi người có thể làm gì để hạn chế nước thải?

Mỗi cá nhân có thể góp phần bảo vệ môi trường bằng cách:

• Tiết kiệm nước, không xả rác thải bừa bãi.

• Sử dụng các đồ dùng thân thiện và phân huỷ được trong môi trường.

• Tái sử dụng nước an toàn, nâng cao ý thức bảo vệ nguồn nước

3. Sự khác biệt giữa nước sạch và nước thải là gì?

• Nước sạch: Nước sạch, an toàn, chưa qua sử dụng và không chứa các chất ô nhiễm.

• Nước thải: Nước đã bị ô nhiễm bởi các hoạt động của con người, cần phải qua xử lý trước khi thải ra môi trường.

4. Cơ quan nào có trách nhiệm xử lý nước thải?

• Đối với nước thải sinh hoạt: Các đơn vị cấp thoát nước của thành phố, địa phương.

• Đối với nước thải công nghiệp: Các doanh nghiệp phải tự xây dựng hệ thống xử lý nước thải và chịu trách nhiệm về chất lượng nước thải.

5. Quy định của pháp luật về xả thải nước thải

• Luật Bảo vệ môi trường 2020 quy định các tổ chức, cá nhân xả nước thải vào môi trường phải được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia trước khi thải.

• Nghị định 155/2016/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Theo đó, hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn cho phép bị phạt tiền từ 50 triệu - 1 tỷ đồng.

• Các quy chuẩn về nước thải: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải sinh hoạt - QCVN 14:2008/BTNMT.  Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp - QCVN 40:2011/BTNMT.

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về nước thải là gì, nguồn gốc, thành phần cũng như tác động của nó. Chính những hành động nhỏ của mỗi chúng ta sẽ góp phần giảm thiểu nước thải, bảo vệ môi trường.