Nguyên nhân gây bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Bệnh vi bào tử trùng là một trong những bệnh nguy hiểm nhất đối với tôm nuôi. Tác nhân gây bệnh là ký sinh trùng thuộc ngành vi bào tử, chủ yếu là các loài Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) và Enterospora sp. Bệnh thường xuất hiện ở các ao nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.
Theo ước tính, mỗi năm ngành tôm Việt Nam thất thu hàng trăm tỷ đồng vì dịch bệnh này. Nếu không được phát triển kịp thời sẽ khiến vụ nuôi mất trắng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tinh thần và tài chính của bà con nông dân. Nhận biết sớm dấu hiệu của bệnh sẽ giúp bà con có các phương pháp điều trị và ngăn ngừa dịch bệnh bùng phát hiệu quả.
Nguyên nhân gây bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Các triệu chứng nhận biết bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Bà con có thể dễ dàng nhận biết các dấu hiệu của bệnh EHP thông qua các biểu hiện bên ngoài như:
-
Tôm bơi lờ đờ, ít hoạt động, thường nổi đầu
-
Tôm ăn ít hoặc bỏ ăn, đường ruột rỗng
-
Vỏ tôm mềm, dễ bong tróc, dễ bị cong thân
-
Gan tụy tôm có màu trắng đục bất thường
Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh vi bào tử trùng trên tôm không đặc hiệu và dễ nhầm lẫn với một số bệnh khác. Do đó, cần kết hợp quan sát các yếu tố môi trường và xét nghiệm mẫu bệnh phẩm để chẩn đoán chính xác.
Các triệu chứng nhận biết bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Ảnh hưởng của bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Vi bào tử trùng là ký sinh trùng nội bào obligat, chúng xâm nhập vào tế bào biểu mô của ruột và gan tụy tôm. Sự phát triển của ký sinh trùng làm tổn thương các mô, gây rối loạn chức năng tiêu hóa và hấp thu ở tôm.
Hậu quả là tôm bị suy dinh dưỡng, chậm lớn và suy giảm sức đề kháng. Tôm bệnh rất dễ chết khi gặp stress như thay đổi môi trường đột ngột hoặc bị nhiễm kế phát các bệnh khác. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh vi bào tử trùng có thể gây thiệt hại lên tới 70-80% sản lượng tôm của ao nuôi. Đây là thảm họa với bất kỳ hộ nuôi nào!
Ảnh hưởng của bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Phương thức lây lan của bệnh EHP trên tôm
Bệnh vi bào tử trùng trên tôm lây lan chủ yếu qua con đường nước và thức ăn bị nhiễm bào tử. Bào tử ký sinh trùng có sức sống mạnh, chúng tồn tại được lâu trong môi trường nước và chống chịu được các biện pháp khử trùng thông thường. Ngoài ra, tôm bệnh và xác tôm chết là những nguồn lây nhiễm nguy hiểm. Chúng thải ra một lượng lớn bào tử ra môi trường, tạo thành mầm bệnh cho các ao nuôi xung quanh.
Tôm ở tất cả các giai đoạn phát triển đều có thể bị nhiễm vi bào tử trùng. Tuy nhiên, tôm giống và tôm ở giai đoạn 30-45 ngày tuổi thường mẫn cảm nhất với mầm bệnh. Nguyên nhân được cho là do cơ thể tôm chưa hoàn thiện và sức đề kháng yếu ở giai đoạn này. Để hạn chế rủi ro, người nuôi cần chăm sóc và theo dõi tôm chặt chẽ, đặc biệt là vào thời điểm chuyển giao giữa các giai đoạn ương.
Chẩn đoán bệnh vi bào tử trùng bằng cách nào?
Nghi ngờ tôm bị bệnh vi bào tử trùng? Bạn có thể tự kiểm tra bằng cách quan sát dưới kính lúp hoặc kính hiển vi. Lấy một ít mô gan tụy tôm nghi bệnh, dàn mỏng trên lam kính và soi với độ phóng đại 400 -1000 lần. Nếu thấy bào tử hình bầu dục hoặc hình cầu thì rất có thể tôm đã bị nhiễm bệnh.
Tuy nhiên, để có kết quả chính xác nhất, bạn nên gửi mẫu đến các cơ sở chuyên môn để làm xét nghiệm PCR. Đây là phương pháp chẩn đoán tiên tiến, cho phép phát hiện sớm và chính xác tác nhân gây bệnh ngay cả ở giai đoạn đầu nhiễm. Phương pháp này còn được sử dụng để phát hiện các bệnh thường gặp khác như gan tuỵ, phân trắng trên tôm.
Nhiều người hay nhầm lẫn giữa bệnh vi bào tử trùng với bệnh đường ruột do vi khuẩn vì các dấu hiệu bệnh lý khá giống nhau. Tuy nhiên, hai bệnh lý này có những điểm khác biệt sau đây:
Đặc điểm
|
Vi bào tử trùng
|
Vi khuẩn đường ruột
|
Triệu chứng
|
Phân trắng, dính
|
Phân vàng, lỏng
|
Tỷ lệ chết
|
Cao (50-80%)
|
Thấp hơn (30-50%)
|
Đáp ứng kháng sinh
|
Kém hoặc không có tác dụng
|
Tốt, hồi phục nhanh
|
Xét nghiệm
|
PCR, nhuộm mô
|
Nuôi cấy vi khuẩn
|
Việc chẩn đoán chính xác bệnh giúp bạn lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp, tránh lạm dụng kháng sinh một cách không cần thiết. Khi nghi ngờ, nên nhờ chuyên gia thú y thủy sản tư vấn.
Chẩn đoán bệnh vi bào tử trùng bằng cách nào
Phòng bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh, các hộ nuôi tôm có thể chủ động phòng bệnh thông qua các cách sau đây.
-
Kiểm dịch và xét nghiệm tôm giống, chỉ thả tôm giống âm tính với mầm bệnh
-
Diệt tạp, làm sạch ao nuôi trước khi thả tôm
-
Lắp đặt hệ thống lọc nước và dùng các chế phẩm khử trùng ao định kỳ
-
Cho tôm ăn đúng liều lượng, tránh cho ăn dư thừa
-
Vệ sinh dụng cụ và ao nuôi thường xuyên
-
Sử dụng các chế phẩm sinh học để tăng cường sức đề kháng cho tôm
-
Sử dụng Chlorine để xử lý nước, diệt khuẩn trước khi cấp vào ao nuôi
Một số chế phẩm sinh học được chứng minh là có tác dụng phòng ngừa bệnh vi bào tử trùng trên tôm như:
-
Chế phẩm chứa vi khuẩn Bacillus subtilis và Bacillus licheniformis
-
Chế phẩm chiết xuất từ tỏi, nghệ và bạc hà
-
Chế phẩm mannan oligosaccharide (MOS) và beta glucan
-
Chế phẩm chiết xuất từ thành tế bào nấm men Saccharomyces cerevisiae
Các chế phẩm này giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tổng thể của tôm. Sử dụng đúng liều lượng và đều đặn sẽ hạn chế được nguy cơ tôm mắc bệnh.
Hướng dẫn điều trị bệnh vi bào tử trùng trên tôm
Nếu chẳng may tôm đã mắc bệnh vi bào tử trùng, bạn cũng đừng quá lo lắng. Hiện nay đã có một số loại thuốc đặc trị khá hiệu quả như Fumagillin, Toltrazuril hay Albendazole. Tuy nhiên, cần tuân thủ liều lượng và hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn cho người sử dụng và người tiêu dùng tôm.
Khi phát hiện tôm bị bệnh vi bào tử ở mức độ nhẹ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để kiểm soát dịch bệnh:
-
Giảm mật độ tôm bằng cách loại bỏ tôm yếu, chết hoặc nghi bệnh
-
Tăng cường thay nước ao và sục khí để cải thiện chất lượng nước
-
Cho tôm ăn các loại thức ăn giàu dưỡng chất và bổ sung men tiêu hóa
-
Sử dụng các loại thuốc và chế phẩm sinh học chuyên trị bệnh vi bào tử
-
Tăng cường các biện pháp vệ sinh và khử trùng dụng cụ, ao nuôi
Các biện pháp trên cần được thực hiện đồng bộ và liên tục để mang lại hiệu quả tốt nhất. Đồng thời, cần theo dõi sát tình hình sức khỏe tôm hàng ngày để kịp thời điều chỉnh biện pháp cho phù hợp.
Sử dụng Chlorine Đông Á
Chlorine - Hóa chất diệt khuẩn, phòng bệnh EHP trên tôm
Hiện tại, hóa chất chlorine của Đông Á đang là sản phẩm được các hộ nuôi tôm từ nhỏ lẻ đến các doanh nghiệp lựa chọn để khử trùng, diệt khuẩn dụng cụ và xử lý nước nuôi tôm trong quá trình phòng ngừa và điều trị bệnh vi bào tử trùng trên tôm cùng các bệnh thường gặp khác. Chlorine được sản xuất dạng bột với quy cách 45kg 1 thùng đảm bảo cung cấp số lượng lớn trên toàn quốc.
Hoá Chất Đông Á là cơ sở tiên phong sản xuất hóa chất tại Việt Nam, chúng tôi luôn mong muốn mang đến cho bà con những sản phẩm chất lượng, giá cả hợp lý với phương trâm Hàng Việt Nam Chất Lượng Cao. Nếu bạn đang có nhu cầu mua hóa chất xử lý nuôi tôm hãy liên hệ ngay tổng đài 0822 525 525 để nghe chuyên gia tư vấn và báo giá tốt nhất. Chúng tôi luôn có các chương trình khuyến mãi và quà tặng hấp dẫn cho những khách hàng mua số lượng lớn.
Vi bào tử trùng là một đối thủ đáng gờm đối với các hộ nuôi tôm. Tuy nhiên, bằng kiến thức và kinh nghiệm, hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát được bệnh này. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đọc đã có cái nhìn toàn diện hơn về bệnh vi bào tử trùng trên tôm. Hãy chủ động áp dụng các biện pháp phòng bệnh và quan sát tôm thường xuyên để bảo vệ vụ nuôi của mình nhé. Chúc bạn thành công!