Sucrose là gì?
Sucrose hay saccharose là một disaccharide gồm 1 đơn vị glucose và 1 đơn vị fructose liên kết với nhau. Trong cơ thể, enzyme sucrase nằm trên bề mặt niêm mạc ruột non sẽ chuyển hóa sucrose thành chất có thể hấp thụ vào máu và di chuyển đến các tế bào.
Sucrose là gì
Trong tự nhiên, đường sucrose được tìm thấy trong nhiều loại trái cây, rau, củ và ngũ cốc, đặc biệt là mía, mật ong, thốt nốt, củ cải đường và một số trái cây. Loại đường này chủ yếu được tách ra từ mía hoặc củ cải đường, sau đó làm tinh khiết và kết tinh.
Đường sucrose được chia thành nhiều loại và sử dụng rộng rãi với vai trò là chất tạo ngọt, chất bảo quản và tạo kết cấu trong chế biến thực phẩm như kẹo, kem, thực phẩm đóng hộp, ngũ cốc ăn sáng, soda cùng nhiều loại đồ uống có đường khác,.... Điều này cũng có nghĩa là chúng có trong các sản phẩm chế biến sẵn như bánh kẹo, nước ngọt,...
Quá trình hấp thụ và sử dụng đường sucrose trong cơ thể
Trước khi hấp thụ vào cơ thể, enzym trong miệng sẽ phân hủy một phần đường sucrose thành 2 chất là glucose và fructose. Khi tới ruột non, đường sucrose mới thực sự được tiêu hóa. Enzyme sucrose là chất được tiết ra từ lớp niêm mạc của ruột non sẽ phân tách sucrose thành glucose và fructose rồi mới hấp thụ vào máu.
Glucose sẽ hỗ trợ insuline kích thích giải phóng và tăng lượng fructose hấp thụ vào cơ thể. Chính vì vậy mà bạn không nên sử dụng kết hợp cùng lúc đường glucose và fructose để tránh gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Điều này cũng lý giải cho việc một số loại đường có chức năng bổ sung như siro ngô có chứa hàm lượng fructose cao có thể gây ảnh hưởng đến nhiều vấn đề về sức khỏe.
Vai trò của đường sucrose là gì đối với sức khỏe
Vai trò của đường sucrose đối với sức khỏe
Trong cơ thể, đường sucrose có rất nhiều vai trò quan trọng. Cụ thể thì đường sucrose sẽ có những vai trò như sau:
Tạo ra năng lượng cung cấp cho cơ thể
Sucrose là một carbohydrate tinh khiết có chứa lượng calo cao, khoảng 3,94 kcal (tương đương 17 kJ/g). Do đó, nó sẽ tạo ra một nguồn năng lượng cần thiết để thực hiện các chức năng thể chất và tinh thần cho con người, giúp hồi phục cơ thể một cách nhanh chóng.
Duy trì hoạt động của não bộ
Khi đi vào cơ thể, sucrose sẽ được phân tách thành glucose để bổ sung năng lượng cho não bộ hoạt động, kích thích tuyến tụy giải phóng insulin. Từ đây, trung tâm não bộ sẽ đưa ra các tín hiệu để kiểm soát lượng thức ăn nạp vào cơ thể, tránh tình trạng nạp dư thừa gây béo phì.
Tạo ra nguồn năng lượng dự trữ trong cơ thể
Glucose được tạo ra từ sucrose giúp làm tăng lượng đường trong máu. Nguồn nguyên liệu này không chỉ tạo ra năng lượng cho các hoạt động thể chất mà còn biến thành glycogen dự trữ trong cơ hoặc gan để sử dụng khi cần thiết.
Đối với trẻ em
Lượng calo mà trẻ nhỏ hấp thụ chủ yếu được chuyển hóa từ lactose có trong sữa mẹ. Tuy nhiên sau 6 tháng tuổi, bạn nên bổ sung thêm sucrose và một số loại thức ăn khác như rau, củ, quả,... để cung cấp đủ lượng calo cần thiết cho trẻ phát triển.
Nếu không được nhận đủ đường, cơ thể trẻ sẽ chiết xuất calo từ protein, gây ảnh hưởng đến việc trao đổi chất và cản trở sự phát triển bình thường của trẻ.
Đường sucrose giúp trẻ phát triển khỏe mạnh
Tuy nhiên, đường sucrose lại tạo ra nồng độ pH lý tưởng cho các loại vi khuẩn trong miệng sinh trưởng mạnh, làm hỏng men răng và gây sâu răng. Vậy nên việc bổ sung sucrose cho trẻ nên được cân nhắc hợp lý và khoa học.
Đối với phụ nữ có thai
Sucrose giúp mẹ bầu tăng năng lượng và duy trì sức khỏe trong thời gian mang thai. Tuy nhiên khi bổ sung sucrose, mẹ bầu nên chú ý chỉ nạp một lượng vừa đủ. Nếu bị tiểu đường thai kỳ, các mẹ cần hạn chế dung nạp đường sucrose và các thực phẩm chứa nhiều đường vào cơ thể.
Một số ảnh hưởng mà đường sucrose có thể gây ra cho cơ thể
Mặc dù đem lại rất nhiều lợi ích cho người sử dụng nhưng việc nạp đường sucrose vào cơ thể có thể gây ra một số vấn đề về sức khỏe. Đó là:
Gây mệt mỏi, khó chịu
Khi được bổ sung vào cơ thể, sucrose được tiêu hóa nhanh khiến lượng đường trong máu tăng và giảm đột ngột. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến tâm trạng, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, cáu gắt.
Tăng cân
Cấu trúc phân tử đơn giản khiến cho sucrose bị tiêu hóa nhanh chóng, khiến cho glucose giải phóng vào máu nhanh hơn so với tốc độ mà calo bị đốt cháy. Không chỉ vậy, sucrose còn gây cảm giác thèm ngọt và khiến bạn ăn nhiều hơn. Điều này sẽ dễ khiến bạn bị thừa cân, béo phì.
Gây sâu răng
Đường sucrose là nguyên nhân gây sâu răng
Sự tồn tại của đường sucrose trên răng sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và sản sinh ra axit phá hủy men răng, dẫn đến sâu răng.
Tăng độ nhạy cảm với insulin
Khi lượng đường trong máu tăng lên đột ngột sau các bữa ăn giàu sucrose, nồng độ insulin sẽ tăng cao để vận chuyển glucose và đốt cháy chúng tại các tế bào cơ. Việc hoạt động quá mức sẽ khiến các thụ thể insulin bị hao mòn theo thời gian và gây ra tình trạng đường trong máu cao mãn tính.
Ảnh hưởng đến nồng độ cholesterol
Bên cạnh chế độ ăn nhiều lipid, hàm lượng lớn sucrose cũng thúc đẩy quá trình hình thành một lượng lớn chất béo trung tính đã có sẵn ở trong máu. Việc quá nhiều lipid sẽ làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch. Bên cạnh đó, sucrose còn gây ảnh hưởng đến cholesterol bằng cách làm giảm mức độ lipoprotein mật độ cao, một cholesterol tốt cho cơ thể.
So sánh đường sucrose, glucose và đường fructose
Sucrose, glucose và fructose là 3 loại đường đều được tìm thấy trong các loại trái cây, rau, củ, ngũ cốc, các sản phẩm từ sữa và có cùng lượng calo trong 1g. Tuy nhiên, chúng lại có sự khác biệt về cấu trúc hóa học, cơ thể chuyển hóa và ảnh hưởng đến sức khỏe của con người.
Về cấu trúc
Fructose (đường trái cây) là một monosaccharide có độ ngọt cao hơn so với các loại đường khác nhưng lại ít gây ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Fructose và glucose cũng là một loại đường đơn quan trọng và tồn tại tự nhiên trong máu, giúp tạo ra nguồn năng lượng cho cơ thể hoạt động.
Sucrose là một disaccharide được tạo thành từ 50% glucose và 50% fructose. Sucrose ít ngọt hơn fructose nhưng lại có vị ngọt hơn glucose.
Cơ chế hấp thu đường và sử dụng
Glucose được hấp thụ trực tiếp qua lớp niêm mạc ruột non vào máu, sau đó vận chuyển đến các tế bào nhờ insulin. Từ đó, glucose sẽ được chuyển thành năng lượng sử dụng tức thời hoặc được lưu trữ lại trong các tế bào cơ, gan để dùng khi lượng đường trong máu giảm xuống.
Fructose thì được chuyển hóa ở gan và hấp thụ trực tiếp vào máu từ ruột non. Khác với glucose, fructose không tác động đến insulin và làm tăng chậm lượng đường trong máu. Ngoài ra, fructose cũng được chuyển thành dạng glucose hoặc được tích trữ dưới dạng chất béo.
Còn với sucrose, nó cần được phân chia nhỏ thành các monosaccharide bằng enzyme tạo ra bởi lớp niêm mạc ruột non và hấp thu vào máu.
Trên đây là những thông tin về đường sucrose là gì mà Hóa Chất Đông Á muốn chia sẻ đến bạn đọc. Việc tiêu thụ bất kỳ loại đường nào quá mức cũng có thể gây ra những ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Theo khuyến cáo của tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lượng đường bổ sung mỗi ngày chỉ nên dao động từ 5 - 10% lượng calo tiêu thụ. Vậy nên để đảm bảo có một chế độ ăn uống lành mạnh, các bạn chỉ nên ăn các loại thực phẩm phẩm nguyên hạt, hạn chế ăn thực phẩm chế biến sẵn và không cần thiết phải hạn chế các loại trái cây, rau quả.