Những điều cần biết về hóa chất tẩy sơn

1. Hóa chất tẩy sơn là gì?

Vậy hóa chất tẩy sơn là gì? Về định nghĩa, hóa chất tẩy sơn là một loại sản phẩm được tạo ra từ nhiều chất hóa học kết hợp với nhau. Mỗi loại thành phần đều có chức năng hỗ trợ cho việc tẩy sơn hiệu quả mà không làm hư hại đến bề mặt vật liệu.

Hóa chất tẩy sơn còn có nhiều tên gọi khác như chất tẩy sơn, dung môi bóc sơn,..

Có thể sử dụng tẩy sơn trên các bề mặt vật liệu như: Kính, bê tông, nhựa, gỗ, gạch sứ, bề mặt đá, inox,..

Để được phép đưa vào sử dụng, hóa chất tẩy sơn cần đảm bảo không có hoặc khả năng ăn mòn thấp, không chưa các chất độc hại, bay hơi ít. Ngoài ra, hóa chất này phải có khả năng tách hoàn toàn phần sơn hay bề mặt vật liệu và an toàn với sức khỏe con người, môi trường.

2.Ưu nhược điểm của hóa chất tẩy sơn

Hiện nay, hóa chất tẩy sơn đang được sử dụng phổ biến nhằm loại bỏ các lớp sơn không mong muốn, mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có nhược điểm riêng mà người dùng cần nắm được để sử dụng an toàn nhất.

Ưu điểm: 

• Đạt hiệu quả cao trong việc loại bỏ các lớp sơn không mong muốn, mà không làm thay đổi tính chất hay ăn mòn vật liệu như các chất khác.

• Đẩy nhanh tốc độ tẩy sơn, tiết kiệm công sức và chi phí của người sử dụng.

• Sử dụng để tái chế vật liệu, tối ưu chi phí và giảm tải rác thải ra môi trường.

Nhược điểm:

• Mặc dù hóa chất tẩy sơn thân thiện với người dùng và an toàn với môi trường, nhưng vẫn làm từ các thành phần hóa học nên có tính độc hại, cần có dụng cụ bảo hộ khi sử dụng.

3.Phân loại hóa chất tẩy sơn

Tùy vào đặc điểm, tính chất của các thành phần có trong sản phẩm, hóa chất tẩy sơn sẽ được chia chủ yếu thành 4 loại dưới đây:

3.1.Phân loại hóa chất tẩy sơn theo thành phần:

Hóa chất tẩy sơn Caustic Soda

Với bản chất là dung dịch kiếm đã chuyển đổi một phần chất khô thành xà phòng, để việc tách sơn ra khỏi bề mặt vật liệu trở nên dễ dàng hơn. 

Loại hóa chất này phù hợp sử dụng để tẩy sơn gốc dầu và gốc nước trên bề mặt gỗ và kim loại. Do có khả năng ăn mòn nhôm nên không sử dụng được trên bề mặt nhôm. Khi dùng với bề mặt gỗ, có khả năng bị đen gỗ, tuy nhiên hóa chất tẩy gỗ có thể làm sạch được. 

Một lưu ý khi sử dụng, bạn nên phủ một lớp hóa chất tẩy sơn Caustic Soda lên bề mặt vật liệu, đợi ít nhất 30 phút. Sau đó dùng dụng cụ cạo sạch lớp sơn bong ra. Và khi sơn lớp sơn mới, bạn cần quét một lớp hỗn hợp giấm ăn và nước để trung hòa lại bề mặt.

Hóa chất tẩy sơn dung môi

Hóa chất tẩy sơn dung môi có thể mang lại hiệu quả với các loại sơn gốc dầu và gốc nước. Với nguyên lý làm suy yếu mối liên kết giữa các phân từ sơn với bề mặt vật liệu. Khi ấy, epoxy và polyurethane sẽ được loại bỏ hoàn toàn khỏi bề mặt gỗ, bề mặt xây dựng và kim loại. Nhờ vậy mà các lớp sơn bị loại bỏ hoàn toàn và nhanh chóng. 

Chất tẩy sơn dung môi thường bao gồm các loại metylen clorua, một số hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) như rượu, toluen hoặc methanol,... Do chưa các hợp chất dễ bay hơi nên có thể gây hại đến sức khỏe con người. 

Chính vì vậy, khi sử dụng hợp chất, bạn cần đeo đồ bảo hộ như khẩu trang, găng tay, kính mắt, quần áo có khả năng chống hóa chất. Và khi loại bỏ sơn trên bề mặt, cần phải rửa sạch trước khi sơn lại.

Hóa chất tẩy sơn sinh hóa 

Với thành phần gồm chất hữu cơ N-methyl-2-pyrrolidone (NMP) và một dung môi thực vật như terpenes. Có khả năng mang lại hiệu quả cao khi sử dụng để loại bỏ lớp sơn gốc nước hoặc gốc dầu trên bề mặt kim loại, gỗ và vật liệu xây dựng. Tuy nhiên, không mang lại hiệu quả trong việc loại bỏ lớp phủ polyurethane và epoxy 

Đặc biệt, chúng có thể tước các sợi gỗ trên bề mặt vật liệu gỗ. Vì vậy, khi sử dụng, bạn cần phủ hóa chất tẩy sơn lên bề mặt vật liệu từ 3 đến 4 giờ, sau đó rửa sạch lớp sơn bị bong tróc. Hãy chắc rằng bề mặt vật liệu đã được làm sạch bằng nước trước khi sơn lại.

So với các hóa chất trên, hóa chất tẩy sơn sinh hóa thường nhẹ hơn nhưng chúng vẫn có khả năng gây kích ứng da và ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp và sinh sản. Vì vậy, khi dùng hóa chất này, cần trang bị đầy đủ khẩu trang, kính, găng tay, quần áo bảo hộ chuyên dụng…

Hóa chất tẩy sơn Zero-VOC

Hóa chất Zero - VOC an toàn với con người và thân thiện với môi trường. Với thành phần từ các dung môi tự nhiên như rượu benzyl, methylen clorid, dung dịch kiềm, NMP và không chưa các loại VOC. Hóa chất này không mùi, ít hiệu quả khi loại bỏ epoxy và polyurethane.

Zero -VOC được chia làm 2 dạng là dung dịch và dạng gel với đặc điểm:

• Dạng dung dịch: bề mặt có kích thước nhỏ và dùng để ngâm các vật liệu không cố định.

• Dạng gel: dùng để bôi lên bề mặt có kích thước lớn, phương thẳng đứng và cố định. 

Lưu ý khi sử dụng, cần phủ hóa chất Zero-VOC lên bề mặt cần tẩy sơn từ 3h đến 24h, sau đó cạo sạch lớp sơn bong ra rồi rửa lại với nước. 

3.2.Phân loại theo các loại bề mặt vật liệu:

• Hóa chất tẩy sơn trên bề mặt vật liệu nhựa.

• Hóa chất tẩy sơn trên bề mặt vật liệu kim loại.

• Hóa chất tẩy sơn trên bề mặt vật liệu gỗ

3.3.Phân loại hóa chất tẩy sơn theo môi trường pH:

• Hóa chất tẩy sơn dạng axit.

• Hóa chất tẩy sơn dạng kiềm.

• Hóa chất tẩy sơn dạng trung tính.

3.4.Phân loại hóa chất tẩy sơn theo trạng thái:

• Hóa chất tẩy sơn dạng gel.

• Hóa chất tẩy sơn ở dạng dung dịch.

• Hóa chất tẩy sơn dạng phun sương.

4.Quy trình sử dụng chất tẩy sơn

Khi sử dụng hóa chất tẩy sơn, bạn cần thực hiện đầy đủ theo đúng quy trình sau để đảm bảo hiệu quả tẩy sơn được tốt nhất. 

Quy trình sử dụng chất tẩy sơn mang lại hiệu quả

• Bước 1: Xác định diện tích bề mặt và chất liệu của vật cần loại bỏ sơn. Sau đó, tùy vào đặc điểm và diện tích bề mặt để lựa chọn ngâm hay quét sơn. Đợi trong 1 khoảng thời gian để hóa chất ngấm và giúp loại bỏ sơn. 

• Bước 2: Sử dụng giấy nhám, chổi cọ để loại bỏ các lớp sơn cũ đã bong ra. 

• Bước 3: Hãy rửa lại bề mặt vật liệu bằng các dung dịch làm sạch, rồi lau lại bằng khăn mềm. Sau khi khô thì sơn lại lớp sơn mới. 

5. Lưu ý khi sử dụng và bảo quản chất tẩy sơn

Khi sử dụng và bảo quản chất tẩy sơn, việc đảm bảo an toàn sức khỏe là điều quan trọng nhất. Bởi đa số các loại hóa chất tẩy sơn đều có mùi dung môi mạnh, bay hơi nhanh. 

Quy trình sử dụng chất tẩy sơn mang lại hiệu quả

Chính vì vậy, trước khi sử dụng, bạn cần chú ý những điều sau:

• Trang bị đầy đủ trang thiết bị bảo hộ lao động như khẩu trang, kính, gang tay, quần áo bảo hộ để hóa chất không dính lên người.

• Sử dụng các chất tẩy sơn ở nhiệt độ từ 20°C đến 30°C và để không ảnh hưởng đến chất lượng sơn, tránh sử dụng ở những nơi có gió và ánh nắng trực tiếp.

• Cần được bảo quản trong kho thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp

• Nên tiến hành tẩy sơn ở ngoài trời, thoáng gió và tránh xa nguồn lửa. 

• Khi sử dụng xong phải đậy kín nắp can cẩn thận để tránh bay hơi

Trong trường hợp sơn phồng rộp, bạn nên dùng cao hoặc dụng cụ thích hợp để cạo bỏ lớp sơn cũ. Hãy rửa sạch lại bề mặt vật liệu bằng nước thông thường. Nếu các bề mặt vật liệu có lớp sơn cũ dày, có thể bôi quét và cạo nhiều lần để loại bỏ hoàn toàn màng sơn cũ.

Hi vọng với những thông tin quan trọng mà hóa chất Đông Á đã chia sẻ, sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về hóa chất tẩy sơn, ưu nhược điểm cũng như quy trình sử dụng chất tẩy sơn để đảm bảo an toàn khi sử dụng. Tùy thuộc và từng loại sơn, độ dày màng sơn, nền kim loại, vật liệu hay kích thước và độ nhám của bề mặt kim loại, sẽ có loại sản phẩm tẩy sơn phù hợp.