Cồn kế - Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và cách sử dụng cồn kế

Cồn kế được dùng để đo độ rượu, độ cồn trong nước 

1. Cồn kế là gì?

Cồn kế là một dụng cụ đơn giản, thường được dùng để đo độ rượu, độ cồn trong nước. Dụng cụ này còn được biết đến với những tên gọi khác như tửu kế và rượu kế. 

Các thiết bị đo nồng độ cồn thường được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp sản xuất như đồ uống có cồn như rượu, bia và trong phòng thí nghiệm,...Từ đó việc đo độ cồn cũng trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn.

2. Cồn kế điện tử là gì?

Cồn kế điện tử là loại máy được dùng để đo nồng độ cồn trong rượu một cách chính xác, gần như tuyệt đối. Những chiếc máy này thường có thiết cồn trong rượu một cách chính xác gần như tuyệt đối. Với thiết kế nhỏ gọn, dễ cầm nắm và phạm vi đo lớn, mang lại kết quả có độ chính xác cao.

Cồn kế điện tử

3. Nguyên lý hoạt động

Cồn kế thường hoạt động dựa theo nguyên lý tỷ trọng nghĩa, khi tỷ trọng nghĩa của nước càng thấp thì độ cồn càng cao, độ chìm của cồn kế trong dung dịch sẽ cho biết độ cồn của dung dịch. 

Đặc biệt, cồn kế cho kết quả chính xác nhất trong điều kiện nhiệt độ từ 12-20 độ C. Trong trường hợp nhiệt độ thấp hơn hoặc cao hơn thì kết quả sẽ bị sai lệch, vì vậy bạn nên đo rượu ở nhiệt độ khoảng 18-20 độ C. Hoặc nếu nhiệt độ cao hoặc thấp hơn khoảng đó thì giá trị thu được sẽ không thể đảm bảo được độ chính xác tuyệt đối nữa.

4. Cấu tạo của cồn kế

Cồn kế thường có cấu tạo đơn giản và nhỏ gọn, một ống thủy tinh có bầu chân không, màu trắng để có thể nhìn rõ thông số trên vạch tỉ lệ một cách dễ dàng. Cấu tạo của cồn kế gồm 3 phần là phần đầu, phần bầu chân không và phàn đáy bầu.

• Phần đầu: là nơi hiển thị các vạch chia độ, cho ta biết nồng độ cồn trong dung dịch là bao nhiêu. 

• Phần bầu chân không là bộ phận giúp tửu kế có khả năng nổi trên mặt nước. 

• Phần đáy bầu là nơi lưu trữ các hạt chì đề cho cồn kế có độ chìm trong dung dịch, rượu tùy vào nhiệt độ của rượu.

5. Cồn kế được phân loại như thế nào?

Hiện nay có rất nhiều loại cồn kế với nhiều vạch chia khác nhau để đáp ứng nhu cầu sử dụng và mục đích của người dùng mà có thể lựa chọn phù hợp. 

• Loại cồn kê phổ biến nhất đó là cồn kê bách phân có chia vạch độ từ 0-100 độ C.

• Ngoài ra, còn có các loại cồn kê có chia vạch độ khác như: 0-40°, 0-70°, 30-70°, 50-100°, 70-100°

Đối với loại cồn kế chia vạch khoảng 60-100° thường được gọi là cồn kế, còn loại có vạch ở mức thấp hơn thường được gọi là rượu kế được dùng để đo độ rượu.

6. Một vài dòng cồn kế thông dụng

6.1. Cồn kế có nhiệt kế

– Cồn kế có nhiệt kế với dải đo: 0- 10 độ C, theo trọng lượng thang chia 1/10

– Cồn kế có nhiệt kế với dải đo: 0- 10 độ C, theo dung tích thang chia 1/10

– Cồn kế có nhiệt kế với dải đo: 0- 30 độ C, thang chia ½

– Cồn kế có nhiệt kế, dải đo: 60- 100 độ C, thang chia 1/2

– Cồn kế có nhiệt kế dài 33cm, dải đo: 25- 30 độ C, thang chia 1/5

– Cồn kế có nhiệt kế dài 33cm, dải đo: 35- 40 độ C, thang chia 1/5

– Cồn kế có nhiệt kế dài 33cm, dải đo: 40-45 độ C, thang chia 1/5

6.2. Cồn kế không nhiệt kế

– Cồn kế không nhiệt kế, dải đo: 0-10 độ C, theo thể tích thang chia 1/10

– Cồn kế không nhiệt kế, dải đo: 10-20 độ C, theo thể tích thang chia  1/10

– Cồn kế không nhiệt kế, dải đo: 20-30 độ C, theo thể tích thang chia  1/10

– Cồn kế không nhiệt kế, dải đo: 30-40 độ C, theo thể tích thang chia 1/10

– Cồn kế không nhiệt kế, dải đo: 0-100 độ C, theo thể tích thang chia 1/1

– Cồn kế không nhiệt kế, dải đo: 60-100 độ C, theo thể tích thang chia 1/2

7. Hướng dẫn cách sử dụng cồn kế đo nồng độ rượu

Hướng dẫn cách sử dụng cồn kế đo nồng độ rượu

Để đo được độ cồn hoặc độ rượu, bạn chỉ cần làm những bước đơn giản sau đây:

• Bước 1: Thả cồn kế vào thùng chứa cồn hoặc chứa rượu.

• Bước 2: Quan sát độ chìm nổi của cồn kế, khi thang đo dừng ở vạch nào thì nồng độ rượu đạt mức đó.

• Cồn kế sẽ đưa ra kết quả chính xác nhất khi ở trong điều kiện nhiệt độ từ 12 - 20 độ C. Nếu thấp hoặc cao hơn kết quả cho ra thì có thể là đã bị sai lệch. 

Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thể sử dụng cồn kế điện tử để mang lại kết quả chính xác và thuận tiện hơn. Để sử dụng cồn kế điện tử, bạn chỉ cần nhỏ nhỏ vài giọt rượu vào máy, kết quả sẽ hiển thị ngay trên màn hình. 

8. Hướng dẫn sử dụng cồn kế điện tử

Khi sử dụng cồn kế điện tử để đo độ cồn, độ rượu, bạn cần thực hiện những bước sau:

Bước 1: Cầm tấm daylight và nhỏ 2 – 3 giọt nước cất lên trên lăng kính. 

Bước 2: Đậy tấm daylight lại, chờ đến khi phần nước cất phủ đều bề mặt của lăng kính, phải chắc chắn rằng không có bất kỳ bóng khí hoặc vị trí nào khô.

Bước 3: Chờ khoảng 15 giây để điều chỉnh nhiệt độ xung quanh cồn kế điện tử.

Bước 4: Cầm cồn kế điện tử theo hướng của nguồn ánh sáng tự nhiên rồi nhìn qua ống kính.

Bước 5; Sau đó quan sát vòng tròn với thang chia độ ở vị trí trung tâm. 

Bước 6: Điều chỉnh, hiệu chuẩn đến khi lằn ranh giữa phần trắng ở dưới và màu xanh phía bên trên tại vị trí số 0 trên thang đo.

9. Ứng dụng của cồn kế trong đời sống

Ứng dụng đa dạng trong ngành công nghiệp sản xuất đồ uống có cồn

Hiện nay, các dụng cụ đo độ cồn ngày càng đa dạng và được ứng dụng rộng rãi. Đây chắc hẳn là một trong những thiết bị không thể thiếu trong phòng thí nghiệm.

Bên cạnh đó, cồn kế còn là vật dụng cần thiết đối với ngành công nghiệp sản xuất đồ uống có cồn, với mục đích đảm bảo pha chế và kiểm tra độ cồn theo tiêu chuẩn.

Đặc biệt, với thiết kế nhỏ gọn cùng với cách thức sử dụng dễ dàng, đơn giản, mang lại kết quả nhanh chóng và chính xác. Chính vì vậy, chúng được sử dụng ngày càng nhiều, nhờ vậy mà tiết kiệm thời gian, thuận tiện cho việc sản xuất hơn.

Trên đây là những thông tin cơ bản về cồn kế mà Hóa chất Đông Á đã tổng hợp lại, giải đáp những thắc mắc của bạn đọc thông qua các câu hỏi như cồn kế là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng trong đời sống. Hy vọng, với những kiến thức này sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về cồn kế.