Axit stearic là gì?
Axit stearic là một axit béo no có chứa một chuỗi 18 cacbon được tìm thấy nhiều trong dầu, mỡ động, thực vật. Trong bơ ca cao và bơ hạt mỡ, hàm lượng axit stearic là khoảng có 28 – 45%.
Công thức của axit stearic là CH3-(CH2)16-COOH và còn được gọi với cái tên khác là Octadecanoic acid.
Công thức của axit stearic là CH3-(CH2)16-COOH
Đặc trưng tính chất của axit stearic là gì?
Axit stearic tồn tại ở thể rắn với 2 dạng là tinh thể và dạng bột, có màu trắng tới hơi vàng. Khối lượng phân tử của nó là 284,48 (g/mol), điểm phân hủy và điểm tan chảy lần lượt là 350°C và 69,4°C. Trọng lượng riêng của acid stearic là 0,9408.
Đây là loại axit stearic tan dễ dàng trong diethyl ethter nhưng không tan trong nước và ít tan trong ethanol. Ngoài ra, axit stearic còn tan trong acetone, chloroform, alcolhol, carbon tetrachloride, carbon disulfide, amyl acetate và toluen.
Cách axit stearic được sản xuất ra
Axit stearic được sản xuất ra bằng cách xử lý các chất béo và các loại mỡ thực vật với nước trong điều kiện nhiệt độ và áp suất cao (nhiệt độ trên 200°C ) để thủy phân triglycerides. Hỗn hợp sau phản ứng sẽ được mang đi chưng cất. Axit stearic bán thương mại thường là hỗn hợp của stearic acid và palmitic.
Ngoài phương pháp trên, axit này còn có thể được tạo ra từ tinh bột thông qua quá trình hydro hóa các acid béo không no có trong dầu thực vật tổng hợp máy móc thông qua acetyl -CoA .
Ứng dụng của axit stearic
Trong công nghiệp
- Axit stearic được sử dụng để làm cứng xà bông, điển hình là xà bông làm từ dầu thực vật.
Axit stearic được sử dụng để làm cứng xà bông
- Dùng làm hỗn hợp tách khuôn cho sản phẩm làm từ thạch cao ra khỏi khuôn thạch cao. Bằng cách quét axit stearic lên khuôn thạch cao, chúng ta có thể để lấy sản phẩm ra khỏi khuôn một cách dễ dàng
- Dùng để bao ngoài bột kim loại như kẽm, magie,…. nhằm hạn chế quá trình oxi hóa kim loại.
- Là thành phần để làm đèn cầy, chất dẻo, đặc biệt là làm mềm cao su.
- Có mặt trong các loại đường hoặc dầu ăn kiêng để hạn chế sự tăng cân.
- Là một chất bôi trơn thường dùng trong quá trình đúc gốm. Nó cũng được dùng như là một khuôn mẫu để tạo ra bọt cao su được nướng trong khuôn đá.
Stearic acid trong mỹ phẩm
Stearic acid được ứng dụng khá nhiều trong sản xuất các loại mỹ phẩm thiên nhiên an toàn cho da. Nhờ vào tính chất tạo nhũ và ổn định nhũ, axit stearic được thêm vào công thức để tạo độ dày và xốp cho mỹ phẩm. Ngoài ra, axit này còn được dùng làm chất bôi trơn, chất làm mềm để duy trì độ ẩm trong các sản phẩm dưỡng và che khuyết điểm cho da.
Stearic acid có tác dụng gì trong mỹ phẩm
Như đã nói ở trên thì axit stearic được sử dụng để sản xuất các loại mỹ phẩm chăm sóc da lành tính, an toàn. Trong các loại mỹ phẩm này, stearic có vai trò như sau:
Duy trì độ ẩm cho da
Nhờ được cấu tạo từ các phân tử có liên kết nhỏ, axit stearic dễ dàng thẩm thấu sâu vào bên trong da để bổ sung các dưỡng chất cần thiết, giúp cấp ẩm cho da để da sáng mịn, khỏe mạnh từ sâu bên trong.
Làm mát và làm dịu làn da
Axit stearic có tính chất tạo đặc và nó là một chất hoạt động bề mặt giúp làm mềm da về phần quang học. Những loại mỹ phẩm chứa axit stearic thường là sữa tắm, kem tẩy lông, kem dưỡng da, xà bông,… Các sản phẩm này giúp làm giảm tình trạng kích ứng và làm dịu da.
Tạo lớp hàng rào khỏe mạnh trên da
Axit stearic có vai trò là một hàng rào bảo vệ và duy trì độ ẩm trên da
Axit stearic được tìm thấy ở lớp da ngoài cùng với vai trò là một hàng rào bảo vệ và duy trì độ ẩm trên da. Lớp bảo vệ này có trách nhiệm bảo vệ da khỏi các dấu hiệu mất nước, lão hóa, giúp giảm thiểu các tác nhân gây hại và các bệnh về da.
Chống khuẩn, kháng viêm
Với khả năng kháng khuẩn, kháng viêm tốt, axit stearic là một thành phần quan trọng và có mặt trong nhiều sản phẩm điều trị các bệnh về da liên quan đến các vết thương ngoài da hoặc viêm da, nhiễm khuẩn.
Đóng vai trò là chất làm sạch trên bề mặt da
Stearic acid đóng vai trò là một chất làm sạch và thường có mặt trong các loại sữa rửa mặt nhằm loại bỏ dầu, nước, bụi bẩn khỏi bề mặt da một cách dễ dàng. Không chỉ không lấy đi lớp dầu tự nhiên trên da mà axit này còn giúp cấp ẩm và đặc biệt phù hợp với những làn da nhạy cảm, dễ kích ứng.
Đóng vai trò là chất nhũ hóa trong sản xuất các loại mỹ phẩm
Axit stearic là một chất hoạt động bề mặt đóng vai trò là chất nhũ hóa có trong nhiều loại mỹ phẩm, giúp ngăn chặn sự tách lớp trong các sản phẩm chăm sóc da. Từ đó giúp ổn định công thức nền và tạo ra kết cấu mịn màng cho các sản phẩm dưỡng da.
Tạo độ dẻo và độ đặc cho các loại mỹ phẩm dạng kem
Axit stearic rất lành tính và an toàn cho da. Trong sản xuất mỹ phẩm, nó được sử dụng để làm đặc hoặc làm cứng thành phẩm dạng lotion hoặc kem dưỡng da.
Stearic acid có hại không?
Theo thông báo của cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), axit stearic là một chất an toàn cho các sản phẩm tiêu dùng và các sản phẩm chăm sóc da khi được sử dụng đúng với liều lượng quy định. Những nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, axit stearic không gây nhạy cảm ánh sáng, tức là nó không khiến da dễ bị cháy nắng. Bên cạnh đó, stearic acid cũng không gây kích ứng mắt và không gây ung thư.
Hướng dẫn cách bảo quản và phòng ngừa những sự cố có thể xảy ra với axit stearic
Mặc dù được đánh giá là an toàn cho da khi được dùng đúng với liều lượng nhưng đối với hóa chất axit stearic, chúng ta vẫn phải tuân thủ một số nguyên tắc về bảo quản hóa chất. Có như vậy, việc bảo quản mới an toàn được.
Cách bảo quản và phòng ngừa sự cố với axit stearic
Cách bảo quản
- Hóa chất phải để cách xa nguồn nhiệt và các nguồn gây cháy. Lưu ý là đặt tất cả vật dụng, thiết bị chứa hóa chất ở trên nền đất.
- Giữ khoảng cách an toàn giữa axit stearic với các tác chất không tương ứng như các chất oxi hóa, kiềm.
- Đóng chặt nắp thùng chứa và phải để thùng ở nơi khô ráo, thông thoáng gió.
Cách xử lý khi có sự cố xảy ra liên quan tới axit stearic
Trong quá trình làm việc với axit, chúng ta có thể sẽ gặp phải một số sự cố không may. Cách giải quyết khi gặp sự cố sẽ là:
- Khi axit bắn vào mắt: Ngay lập tức rửa mắt với nhiều nước trong tối thiểu 15 phút, sau đó đi đến gặp bác sĩ chuyên khoa.
- Khi axit bắn với da: Rửa ngay vùng da bị bắn axit bằng nước và xà phòng (nếu có). Sau đó bôi thuốc làm mềm lên vùng da bị tổn thương.
- Khi hít phải hơi axit: Đưa nạn nhân khỏi khu vực bị ô nhiễm khí để đến nơi thông thoáng, sau đó nhờ cứu trợ từ bộ phận y tế.
- Khi nuốt phải lượng lớn axit stearic: Nới lỏng quần áo trên người nạn nhân, sau đó đưa nạn nhân đi cấp cứu.
Để tránh gặp phải những sự cố trên, người lao động khi làm việc với hóa chất này cần mang trang phục bảo hộ như khẩu trang, kính mắt, quần áo bảo hộ, mặt nạ phòng hơi độc, găng tay, ủng,…
Trên đây là những thông tin về axit stearic là gì mà Hóa Chất Đông Á muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng những thông tin này đã giúp bạn hiểu hơn về axit stearic và biết cách sử dụng chúng an toàn.