Thủy triều đỏ, liệu bạn có biết hiện tượng này nguy hiểm như thế nào hay không? Ở Việt Nam, các hiện tượng như ngập lụt, bão, lũ, sạt lở đất, hạn hán là những thiên tai thường gặp, gây thiệt hại nặng nề về người và của. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết đến hiện tượng thủy triều đỏ cũng đem lại những ảnh hưởng nghiêm trọng đến các loài sinh vật biển và con người.
Tại sao thủy triều đỏ lại khiến người dân lo sợ đến vậy?
1.Thủy triều đỏ là gì?
Thủy triều đỏ là hiện tượng nước biển có màu đỏ rực, hay còn được gọi là tảo nở hoa. Hiện tượng này thường xuất hiện khi các loại tảo dưới biển sinh sản và phát triển với tốc độ nhanh chóng, khiến cho mặt nước chuyển xanh đỏ, hồng, tím hoặc đục. Ở những khu vực ven biển hoặc xa bờ nếu có điều kiện thuận lợi.
Tùy thuộc vào từng loại mà thủy triều đỏ có thể sản sinh ra những độc tố khác nhau. Chúng có thể gây ra hàng loạt tác hại như suy giảm oxy, khiến các loài sinh vật biển, các loài cá,... chết hàng loạt.
2.Hiện tượng thủy triều đỏ xuất hiện ở Việt Nam khi nào?
Tại Việt Nam, hiện tượng thủy triều đỏ xảy ra ở khá nhiều nơi, đặc biệt là ở khu vực biển Bình Thuận - nơi có tần suất tảo nở hoa nhiều nhất. Thường xuất hiện khoảng tháng 6 hàng năm, đó là thời điểm nóng nhất trong năm và nhiệt độ thay đổi đột ngột.
Vào mùa hè năm 2014, khi tảo nở hoa đã nhuốm một màu đỏ vàng trên bãi biển Mũi Né - Hòn Rơm. Hậu quả của hiện tượng này khiến cho hàng tấn xác động vật thủy sinh và cá đã chết và trôi dạt vào bờ biển, phân hủy và bốc mùi hôi thối, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống của người dân khu vực.
3.Những ảnh hưởng đáng chú ý của thủy triều đỏ trên thế giới
Những ảnh hưởng đáng chú ý của thủy triều đỏ
01/2013: Một đợt thủy triều đỏ xảy ra tại bờ biển Đông thuộc bang Sabah nằm trên đảo Borneo của Malaysia. Hai trường hợp tử vong sau khi tiêu thụ một dạng động vật có vỏ bị nhiễm độc tố từ thủy triều đỏ.
01/2013: Hiện tượng thủy triều đỏ xảy ra ở bãi biển Sarasota gây ra hiện tượng cá chết, tác động tiêu cực đối với khách du lịch và xuất hiện các vấn đề về đường hô hấp cho du khách.
08/2014: Đợt thủy triều khổng lồ xảy ra tại Florida với độ dài 90 dặm (khoảng 145km) và rộng 60 dặm (khoảng 96km)
06/2015: 12 người nhập viện ở Bohol do ngộ độc thủy triều đỏ.
08/2015: Tại một số bãi biển Hà Lan giữa Katwijk và Scheviningen...
09/2015: Thủy triều đỏ xảy ra tại Vịnh Mexico, ảnh hưởng đến Đảo Padre ở Texas
4. Hiện tượng thuỷ triều đỏ kéo dài trong bao lâu?
Thông thường, hiện tượng thủy triều đỏ sẽ kéo dài từ vài tuần đến hơn một năm, hoặc có thể giảm dần sau đó tái xuất hiện do hiện tượng này phụ thuộc vào những điều kiện sinh học và vật chất như tốc độ và hướng của gió và dòng chảy, ánh sáng mặt trời, các chất dinh dưỡng và độ mặn.
5.Lý giải nguyên nhân gây ra hiện tượng thủy triều đỏ
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thủy triều đỏ rất nhiều, nhưng về cơ bản là do một vài yếu tố nổi bật sau đây:
-
Do hàm lượng oxy trong nước bị giảm nhanh chóng, khi gặp phải điều kiện thuận lợi như nhiệt độ tăng cao đột ngột hoặc sự trao đổi nước kém, điều kiện dinh dưỡng trong môi trường tăng đột biến.
-
Bên cạnh đó, lượng bụi giàu sắt từ các vùng sa mạc rộng lớn cũng là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này xảy ra.
-
Hoặc do các loài tảo không có độc tố và có độc tố khi chúng nở hoa.
-
Ngoài ra, hiện tượng thủy triều đỏ có thể do sự chuyển động của các dòng hải lưu nhất định. Tuy nhiên, cũng có thể do nhiều dinh dưỡng di chuyển từ phía sâu lên bề mặt đại dương và phú dưỡng hóa nguồn nước dòng nước lạnh đặc, thay thế dòng nước nóng hơn.
6.Những tác hại mà thủy triều đỏ gây ra
Đối với những người dân sống ở khu vực ven biển, hải đảo, thủy triều đỏ luôn là nỗi ám ảnh lớn. Bởi không chỉ về kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống và sức khỏe con người nơi đây.
6.1.Đối với sinh vật biển
Gây ảnh hưởng ngiêm trọng đến các loài sinh vật biển
-
Các loài sinh vật biển chịu ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng do hiện tượng thủy triều đỏ gây ra.
-
Khiến cho tôm, cá,... chết hàng loạt ở các khu vực nuôi trồng thủy hải sản, phá vỡ hệ sinh thái, không khí xung quanh cũng bị ảnh hưởng nặng nề.
-
Với những trường hợp tảo biển không độc nở hoa và chết đi, trong quá trình phân hủy sẽ hút cạn khí oxy có trong nước biển khiến các động vật trong biển chết hàng loạt.
-
Với sự tích tụ lượng tảo biển quá lớn trong nước sẽ tạo ra những màng nhầy ở trên mang cá, gây ảnh hưởng lớn tới quá trình hấp thụ khí oxy trong nước của chúng.
Tuy nhiên, bên cạnh những nguy hiểm thì không thể phủ nhận được những lợi ích mà hiện tượng này mang lại. Bởi chúng cung cấp một lượng lớn thức ăn cho các loài động vật. Mặt khác, khi sự cân bằng của tự nhiên bị phá vỡ làm cho lượng tảo biển sinh sôi quá mạnh mẽ, gây ra những tác động tiêu cực tới hệ sinh thái.
6.2.Đối với Con người
-
Hiện tượng thủy triều đỏ xảy ra có khả năng gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Đặc biệt nếu ăn phải sinh vật bị nhiễm độc tố.
-
Bên cạnh đó, hiện tượng này có thể gây ảnh hưởng đến đường hô hấp của con người như hắt hơi, ho và dị ứng mắt.
Ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người
-
Đối với những người bị bệnh hô hấp nặng hoặc bệnh phổi mãn tính, hen suyễn có thể bị ảnh hưởng
-
Ngoài ra, khi nhiều thành phần độc tố tồn tại trong thủy triều đỏ kết hợp lại với nhau thành hợp chất cao phân tử, sẽ có khả năng gây tê liệt hệ thần kinh rất mạnh.
6.3.Đối với mặt kinh tế – xã hội
Do các hiện tượng thủy triều đỏ xuất hiện ngày càng nhiều dẫn đến mức độ thiệt hại đến nền kinh tế và phát triển du lịch ngày càng lớn.
Chính vì vậy, cần triển khai các biện pháp nghiên cứu, kiểm soát tảo độc hại trong các khu vực nuôi trồng thủy sản để đảm bảo an toàn cho hệ sinh thái, môi trường và sản lượng thủy sản không bị ảnh hưởng bởi đợt nở hoa của tảo độc.
Bởi khi các sinh vật biển chết hàng loạt khiến sản lượng bị suy giảm, sẽ gây ảnh hưởng lớn đến nguồn thu nhập nói riêng và nền kinh tế nói chung.
7.Làm thế nào để ngăn ngừa hiện tượng thủy triều đỏ hiệu quả
Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng thủy triều đỏ là do ô nhiễm nguồn nước, khiến lượng tảo nở hoa quá nhiều gây mất cân bằng về tự nhiên. Vì vậy, để ngăn chặn hiện tượng này, ta cần thực hiện những biện pháp sau:
Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng tảo nở hoa
-
Lập bản đồ để liệt kê các chi tiết có khả năng gây ra hiện tượng thủy triều đỏ.
-
Kiểm soát nghiêm ngặt những nguồn chất thải, đặc biệt là những khu vực nuôi trồng thủy hải sản.
-
Lên kế hoạch, phương án để khắc phục hậu quả như sử dụng lắng tảo hoặc các hóa chất sinh học để hạn chế việc tảo nở hoa.
-
Thường xuyên quản lý môi trường vùng ven biển.
-
Áp dụng công nghệ tiên tiến để phát hiện và kịp thời ngăn chặn sự phát triển của tảo.
Tóm lại, thủy triều đỏ là một hiện tượng thiên tai gây ảnh hưởng lớn đến môi trường, các loài sinh vật biển, cũng như sức khỏe của con người. Với bài viết này, Đông Á đã giúp bạn đọc giải đáp những thắc mắc liên quan đến thủy triều đỏ là gì. Mong rằng, mỗi chúng ta đều chủ động nâng cao ý thức, chung tay bảo vệ môi trường để ngăn chặn hiện tượng này xảy ra.