Thủng tầng ozon là gì?
Tầng Ozon là gì?
Ozon có ký hiệu hoá học là O3. Nó là một dạng của Oxi tuy nhiên nó lại có màu xanh nhạt và có mùi khó chịu.
Tầng Ozon là lớp phủ sâu trong tầng bình lưu của Trái Đất, có khả năng hấp thụ 97-99% các tia cực tím có hại xâm nhập vào vỏ Trái Đất từ ánh nắng Mặt Trời. Ngoài ra, Ozon còn đặc biệt hình thành từ việc tia cực tím phá vỡ các phân tử O2, tạo thành oxi nguyên tử. Sau đó, chúng lại kết hợp với phân tử Oxi (O2) chưa bị phá vỡ để tạo thành O3.
Hiện nay, có hai loại Ozon tốt và có hại đang cùng tồn tại đó là:
-
Loại tốt: Nằm ở tầng bình lưu và được tạo ra từ tự nhiên
-
Loại xấu: Loại này thường nằm ở tầng đối lưu hoặc gần ngay mặt đất. Chúng được tạo ra thông qua phản ứng hoá học giữa khí Nitơ và Oxit cùng các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (hay còn gọi là VOC) từ các hoạt động của con người.
Vai trò quan trọng của tầng Ozon đối với Trái Đất
Tuy kích thước của tầng Ozon khá mỏng nhưng nó lại đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ sự sống của Trái Đất khỏi những yếu tố có hại bên ngoài:
-
Bảo vệ, ngăn chặn tia cực tím và các loại tia độc hại khác từ Mặt Trời xâm nhập đến bề mặt trái đất.
-
Hấp thụ các bức xạ điện từ của Mặt Trời chiếu thẳng đến Trái Đất.
-
Duy trì khí hậu, nhiệt độ trên Trái Đất được ổn định.
-
Được con người ứng dùng trong các lĩnh vực khác nhau như: nghiên cứu khoa học, khử trùng nước đóng chai, tiêu diệt các sinh vật lạ gây bệnh trong không khí và nước,...
Vai trò quan trọng của tầng Ozon đối với Trái Đất
Thủng tầng Ozon là gì?
Thủng tầng Ozon là hiện tượng sụt giảm Ozon ở tầng bình lưu không khí. Hiện tượng này được phát hiện lần đầu tiên bởi các nhà khoa học Anh vào đầu thế kỷ 20 tại Nam Cực. Sau đó, vào năm 1987, một số nhà khoa học người Đức cũng phát hiện tầng khí Ozon ở vùng trời Bắc cực có hiện tượng mỏng dần, đồng nghĩa với việc trong tương lai Bắc Cực cũng sẽ bị thủng tầng Ozon.
Trong nhiều năm trở lại đây, hiện tượng suy giảm Ozon ngày càng trở nên nghiêm trọng, các lỗ thủng lớn ở hai cực Nam - Bắc cũng xuất hiện nhiều hơn. Nó đã gây ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng, ảnh hướng đến sự sống của các sinh vật tại cả hai cực.
Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thủng tầng Ozon là gì?
Thủng tầng Ozon đã gây nên những ảnh hưởng không nhỏ tới môi trường sống trên Trái Đất. Cũng vì thế mà nó trở thành vấn đề mà cả thế giới đều quan tâm. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng thủng tầng Ozon?
Nguyên nhân tầng Ozon bị thủng bắt nguồn từ tự nhiên và các hoạt động do con người tạo ra. Về tự nhiên, sự thay đổi khoảng cách của mặt trời, gió và tầng bình lưu có thể làm suy giảm tầng Ozon. Thế nhưng, sự tác động này không gây ra quá 1-2% và cũng nó cũng chỉ là ảnh hưởng tạm thời.
Nguyên nhân chính gây thủng tầng Ozon
Nguyên nhân chính gây thủng tầng Ozon thường sẽ đến từ các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người. Clo và Brom được biết đến là những chất làm suy giảm và gây thủng tầng Ozon với tốc độ siêu âm. Một nguyên tử Clo có thể phá vỡ hàng ngàn phân tử Ozon và mức độ tàn phá của Brom còn được cho là gấp 40 lần so với nguyên tử Clo.
Trong khi đó, ngành công nghiệp lại được con người phát triển mạnh mẽ, từ đó kéo theo khí thải từ các nhà máy sản xuất ngày càng lớn. Các chất thải công nghiệp bao gồm các loại khí như: CO2, Nito, Metan,… vẫn được đào thải ra môi trường mỗi ngày với nồng độ vô cùng lớn. Đây đều là những chất dẫn đến sự ô nhiễm không khí, hiệu ứng nhà kính và làm thủng tầng Ozon.
Hậu quả của lỗ thủng tầng Ozon là gì?
Lỗ thủng tầng Ozon là hiện tượng thiên nhiên đã ảnh hưởng không cho tới con người cũng như môi trường sống trên Trái Đất. Cụ thể:
Đối với con người
Tầng Ozon suy giảm sẽ đồng nghĩa với việc các tia cực tím độc hại từ Mặt Trời sẽ chiếu trực tiếp xuống Trái Đất.Con người sẽ phải tiếp xúc nhiều với các tia hơn. Điều này sẽ làm phá vỡ hệ miễn dịch của cơ thể con người. Từ đó gây ra những căn bệnh nguy hiểm như ung thư, hình thành các khối u ác tính, ảnh hưởng xấu đến đôi mắt.
Đối với động - thực vật
Đối với thực vật, chúng có thể bị ảnh hưởng bởi các tia cực tím. Lá cây sẽ nhanh chóng bị hư hại và cản trở quá trình quang hợp của chúng. Từ đó kéo theo năng suất trồng trọt giảm, mất mùa diễn ra thường xuyên hơn, cây cối chết hàng loạt.
Bên cạnh đó, các loài động vật trong tự nhiên cũng bị ảnh hưởng tới toàn bộ nguồn thức ăn. Ngoài ra, chúng còn có thể bị ảnh hưởng đến việc sinh sản và phát triển, nhất là đối với những loài động vật quý hiếm.
Ảnh hưởng của thủng tầng ozon đến động thực vật là gì?
Đối với hệ sinh thái biển
Số lượng các loài sinh vật biến sẽ bị giảm xuống đáng kể bởi sự suy giảm của tầng Ozon, khiến cho khả năng sinh sản và sinh trưởng của các loại sinh vật biển bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Bên cạnh đó, các tia tử ngoại cũng khiến cho các sinh vật phù du bị tiêu diệt, nguồn thức ăn cho các loài sinh vật biển cũng dần mất đi. Từ đó có thể dẫn đến sự tuyệt chủng của một số sinh vật.
Biến đổi khí hậu
Hiện nay, đây có lẽ là hậu quả mà con người có thể thấy rõ nhất. Tầng Ozon suy giảm kéo theo một lượng lớn bức xạ tử ngoại UV-B được chiếu thẳng đến mặt đất, xác phản ứng hóa học từ đó cũng tăng lên, dẫn đến ô nhiễm khí quyển. No gây đến những ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng đến khí hậu trên Trái Đất như: hiện tượng hiệu ứng nhà kính, thủy triều, băng tan ở hai cực,… Một điều mà bạn dễ dàng nhận thấy là thời tiết ngày càng trở nên nóng hơn, mỗi năm vào mùa hè thời tiết lại có những dấu hiệu tăng nhiệt thêm, gây ra ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người.
Thủng tầng Ozon gây biến đổi khí hậu trên Trái Đất
Biện pháp hạn chế tình trạng thủng tầng Ozon là gì?
Để ngăn chặn việc xuất hiện thêm hiện tượng thủng tầng Ozon và lỗ thủng tầng Ozon ngày càng lan ra thì mỗi chúng ta cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Hướng đến sự cải thiện tốt hơn, đảm bảo cuộc sống cho mọi vật trên Trái Đất, một số giải pháp được gợi ý như sau:
• Trước hết cần phải rà soát, xử lý thật nghiêm các khu công nghiệp, nhà máy thải khí độc không qua xử lý trực tiếp ra ngoài môi trường
• Hạn chế tối đa sử dụng năng lượng hạt nhân, các loại chất khí có thể gây thủng tầng Ozon trong các hoạt động sản xuất.
• Hạn chế dần việc sử dụng phương tiện giao thông hoạt động bằng xăng, dầu.
• Hạn chế sử dụng các loại thuốc hóa học trừ sâu trong nông nghiệp.
Cùng với đó, mỗi người cần nâng cao ý thức tuyên truyền, ngăn chặn, lên án, tố cáo và xử phạt nghiêm các hành vi xấu có hại cho môi trường, gián tiếp ảnh hưởng tới tầng Ozon của Trái Đất.
Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn đã hiểu được hiện tượng thủng tầng Ozon là gì? cũng như nguyên nhân nó xuất hiện và các ảnh hưởng của nó đến Trái Đất. Qua đó, Đông Á muốn truyền tải thông điệp bảo vệ môi trường đến rộng rãi hơn, hãy bảo vệ cuộc sống hiện tại và tương lai của chính bạn. Truy cập website: dongachem.vn để biết thêm những thông tin bổ ích!