Tổng quan về tôm càng xanh
Tôm càng xanh là loài tôm sông lớn với giá trị kinh tế cao
Trước khi tìm hiểu về cách nuôi tôm càng xanh toàn đực, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua về loài tôm này nhé.
Tôm càng xanh hay còn được gọi là tôm sông khổng lồ hoặc tôm nước ngọt khổng lồ. Đây là một giống tôm thuộc họ Tôm gai và có tên khoa học là Macrobrachium rosenbergii. Tôm càng xanh cũng là loài tôm nước ngọt lớn nhất trên thế giới. Hiện nay, chúng đang được nuôi trồng tại nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là khu vực Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương, Bắc Úc và Đông Nam Á.
Chiều dài của loài tôm này có thể lên đến hơn 30cm và chúng chủ yếu có màu nâu. Một số con kích thước nhỏ hơn có thể có màu xanh lục và xuất hiện các sọc dọc mờ nhạt.
Giá tôm càng xanh thương phẩm sẽ phụ thuộc vào kích cỡ của từng con. Trung bình, tôm càng xanh có khối lượng từ 10 - 12 con/kg là 350.000 – 550.000 VNĐ và 6 - 8 con/kg là khoảng 600.000 – 800 VNĐ.
Lợi ích của việc nuôi tôm càng xanh toàn đực
Việc nuôi tôm càng xanh toàn đực mang lại một số lợi ích quan trọng như sau:
- Kiểm soát sinh sản: Tôm càng xanh đực không sinh sản trong điều kiện nuôi nhân tạo. Điều này giúp ngăn chặn sự sinh sản tự nhiên trong ao nuôi, tránh tình trạng quá tải mật độ tôm, giúp làm giảm thiểu sự cạnh tranh giữa các tôm con.
- Tăng hiệu quả sử dụng các nguồn tài nguyên: Nuôi tôm càng xanh toàn đực cũng giúp giảm bớt chi phí và tài nguyên cần thiết cho việc chăm sóc và quản lý ao nuôi, do không cần phải quản lý cả hai giới trong cùng một ao.
- Tăng tốc độ tăng trưởng: Thường thì tôm càng xanh đực có tốc độ tăng trưởng nhanh hơn so với tôm cái. Điều này giúp tăng năng suất và hiệu quả sản xuất của trại nuôi. Quá trình sinh trưởng giữa tôm đực và tôm cái gần giống nhau cho tới khi đạt kích cỡ 35 – 40 gam thì tôm đực sẽ phát triển nhanh hơn, sau đó đạt trọng lượng gấp đôi tôm cái trong cùng thời gian nuôi.
- Giảm rủi ro bệnh tật: Tôm cái thường có tỷ lệ bị bệnh cao hơn so với tôm đực. Do đó nuôi tôm càng xanh toàn đực có thể giảm thiểu rủi ro bệnh tật trong ao nuôi.
- Chất lượng sản phẩm: Tôm đực thường có thịt thơm ngon hơn, kích cỡ đồng đều và ít bị lỏng vỏ so với tôm cái. Do đó có thể nâng cao chất lượng sản phẩm cuối cùng và giá trị thương mại của tôm. Giá tôm thương phẩm có thể dao động từ 300.000 – 800.000 VNĐ/kg tùy vào kích cỡ tôm.
Chính vì những lý do này mà nhiều hộ nuôi tôm đã chọn cách nuôi tôm càng xanh toàn đực để tăng năng suất, tận dụng tối đa nguồn thức ăn và tiết kiệm chi phí cho vụ nuôi.
Hướng dẫn cách nuôi tôm càng xanh toàn đực cho năng suất cao
Hiện nay, quy trình nuôi tôm càng xanh toàn đực đang được áp dụng rộng rãi ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long tại An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp,… cho hiệu quả kinh tế cao và ổn định, đáp ứng được lượng tiêu thụ cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên đối với nhiều khu vực như Bến tre, bà con vẫn đang nuôi tôm càng xanh theo kiểu 50% tôm cái và 50% tôm đực theo cách nuôi xen trong ruộng lúa hoặc mương vườn dừa. Điều này đã khiến chất lượng tôm thương phẩm không đáp ứng được nhu cầu của thị trường nước ngoài.
Để nuôi tôm càng xanh toàn đực đem lại năng suất cao, bà con hãy thực hiện theo cách sau đây:
Chuẩn bị ao nuôi
Chuẩn bị ao nuôi tôm càng xanh
- Vị trí xây ao nên ở nơi có thể cấp, thoát nước dễ dàng, không bị ô nhiễm bởi các loại chất thải công nghiệp và nông nghiệp. Bà con nên xây ao có dáng hình chữ nhật và diện tích nên là 2000 – 3000m2.
- Ao nuôi tôm càng xanh cần được trang bị đầy đủ hệ thống kênh cấp nước, thoát nước riêng biệt. Khu vực bờ ao cần được gia cố kỹ, đắp hang để tránh thẩm thấu, rò rỉ nước, sạt lở đất khi mưa bão, đặc biệt là không có hang hốc làm nơi trú ẩn cho các sinh vật gây hại cho tôm ẩn náu.
- Bơm cạn nước ao, sên vét bùn đáy áo và chỉ để lại lớp bùn dày không quá 10 cm.
- Tiến hành vệ sinh xung quanh ao nuôi.
- Bón vôi sống CaO hoặc vôi nông nghiệp CaCO3 với liều lượng từ 10 – 12kg/100m2 và phơi nắng từ 3 - 4 ngày.
- Quây lưới loại 5mm rào xung quanh khu vực ao để ngăn chặn các loài địch hại. Lưới cao khoảng 1 – 1,5m được chôn sâu xuống chân bờ từ 0,2 – 0,3m.
- Lấy nước vào ao qua lưới lọc để ngăn chặn sự xâm nhập của các loài ký chủ như tôm, cua, còng, ốc, cá tạp,….
- Duy trì mực nước trong ao nuôi từ 1,2 - 1,5m và tiến hành gây màu.
- Hòa tan 1 trong 3 loại phân là DAP, NPK (2:2:1) hoặc Ure và lân với liều lượng 15kg/ha rồi tạt đều xuống ao lúc trời nắng để gây màu nước. Khi màu nước trong ao chuyển sang xanh nõn chuối non hoặc có màu nâu nhạt thì đạt yêu cầu. Lúc này, bà con có thể thả tôm giống xuống ao.
Lưu ý là phải đặt dòng nước xoay chuyển liên tục để hạn chế được việc đóng rong trên tôm. Bên cạnh đó, bà con cũng cần xây dựng ao lắng để thay nước cho ao nuôi định kỳ 2 lần/ tháng nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường.
Chọn tôm càng xanh giống đực khỏe mạnh
Chọn tôm càng xanh đực khỏe mạnh
Lựa chọn giống tôm càng xanh toàn đực là bước quan trọng nhất để vụ nuôi đạt được thành công như mong muốn. Bà con có thể chọn tôm giống có nguồn gốc tự nhiên và tôm giống nhân tạo để nuôi. Trong quá trình chọn tôm, bà con cần lưu ý các vấn đề sau đây:
- Nhận diện bằng hình thái: Tôm càng xanh đực thường có hình dáng nhỏ gọn hơn so với tôm cái. Đặc biệt, càng thứ hai của tôm đực thường dài hơn và mỏng hơn so với tôm cái.
- Phân biệt bằng hình dạng cơ thể: Tôm cái thường có cơ thể to và tròn hơn, trong khi tôm đực có cơ thể thon gọn hơn và thường có màu sắc sáng hơn.
- Kiểm tra bằng sinh sản học: Nếu có thể, sử dụng kỹ thuật sinh sản học để xác định giới tính của tôm. Phương pháp này thường được áp dụng trong quy trình sản xuất giống tôm chuyên nghiệp.
- Nhận dạng bằng hình thái sinh dục: Trong một số trường hợp, tôm đực có thể được nhận dạng dễ dàng bằng cách xem xét hình thái của sinh dục bên ngoài.
- Chọn tôm từ nguồn cung cấp uy tín: Nếu không có kỹ năng nhận dạng trực tiếp, bà con nên mua tôm từ các nguồn cung cấp uy tín và có thể cung cấp thông tin về giống tôm (tôm đực hay cái). Bà con có thể lựa chọn những đơn vị sản xuất giống tôm càng xanh uy tín như Trung tâm Giống vật nuôi Sóc Trăng, Trung tâm Giống vật nuôi tỉnh An Giang,… và phải có hợp đồng đảm bảo rằng tỷ lệ đực là trên 95%.
- Khi đã lựa chọn được những con tôm càng xanh đực, bà con hãy chọn những con giống khỏe mạnh, di chyển nhanh, có đầy đủ phụ bộ, đuôi xòe ra khi bơi lội và ruột đầy thức ăn.
- Khi quan sát bể tôm giống, bà con hãy chọn những con có kích cỡ đồng đều và lớn hơn 12 mm.
Thả giống
- Mật độ nuôi thả nên từ 10 -15 con/m2.
- Thả tôm giống vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát để tránh tôm bị sock. Nếu tôm giống được chuyển từ xa đến, bà con cần ngâm bao oxy có chứa tôm giống xuống ao nuôi khoảng 15 – 30 phút để cân bằng nhiệt độ giữa nước trong bao với môi trường ngoài. Như vậy tôm sẽ hạn chế được việc bị sock nhiệt.
Quản lý thức ăn
Trong quy trình nuôi tôm càng xanh toàn đực, việc cho tôm ăn cần phải được theo dõi thường xuyên. Tôm càng xanh ăn mạnh vào ban đêm nên phải cho ăn từ 2 - 3 cữ/ngày và thức ăn cần được rải đều khắp ao nuôi. Tốt nhất, bà con nên cho tôm ăn bằng sàng với liều lượng thức ăn từ 10 - 20 g/kg và phải kiểm tra sàng thường xuyên để xem sức ăn của tôm ra sao, từ đó có những điều chỉnh phù hợp.
Ngoài việc cho tôm ăn thức ăn công nghiệp với hàm lượng đạm 30 – 40%, bà con nên kết hợp thêm các loại thức ăn tự nhiên như cua, ốc, cá vụn,… để bổ sung thêm dưỡng chất cho tôm. Hiện nay, thức ăn công nghiệp chuyên biệt cho tôm càng xanh chưa có nên bà con có thể tham khảo loại thức ăn dành cho tôm thẻ chân trắng.
Quản lý ao nuôi tôm
Quản lý ao nuôi tôm tốt sẽ giúp tôm càng xanh đạt được năng suất cao
Tôm càng xanh rất nhạy cảm với các thay đổi của nhiệt độ, độ pH, nồng độ oxy hòa tan,… Vậy nên bà con cần phải thường xuyên theo dõi và điều chỉnh các thông số này về mức ổn định.
Trong mỗi ao nuôi, bà con cần bố trí từ 2 - 4 giàn quạt nước để bổ sung khí oxy đầy đủ và kịp thời cho ao nuôi tôm. Bên cạnh đó, bà con cũng cần thường xuyên theo dõi, quan sát đường ruột của tôm để đánh giá mức độ bắt mồi và các dấu hiệu bệnh trên tôm qua màu sắc, các khối cơ,…
Vào chu kỳ tôm lột xác, bà con cần điều chỉnh lại lượng thức ăn kết hợp với sục khí và quạt nước. Bẻ càng có thể giúp tôm lớn nhanh và tăng tỷ lệ sống. Với việc bẻ càng này, bà con nên bẻ ở vị trí khớp gần cơ thể để tạo điều kiện thuận lợi cho tôm tự bỏ càng. Càng tôm sẽ tự mọc trở lại sau khoảng 3 - 4 tháng.
Ngoài các việc làm trên, bà con cũng cần áp dụng các biện pháp phòng bệnh tổng hợp để ngăn chặn nguy cơ tôm mắc các bệnh thường gặp. Định kỳ sử dụng các loại chế phẩm sinh học cho ao nuôi để duy trì môi trường nước nuôi ổn định, phòng ngừa bệnh tât.
Với cách nuôi tôm càng xanh toàn đực mà chúng tôi vừa chia sẻ ở trên, bà con có thể tham khảo để áp dụng trong vụ nuôi sắp tới. Sau khoảng 4 – 5 tháng, bà con có thể thu hoạch tôm càng xanh toàn đực thương phẩm và xuất bán.