Khoáng vi lượng là gì?
Khoáng vi lượng là gì
Khoáng vi lượng là các nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể con người và động vật. Những nguyên tố này là sắt, kẽm, mangan, đồng, iodine và nhiều nguyên tố khác.
Các nguyên tố vi lượng này tham gia vào các quá trình sinh hóa của cơ thể như hình thành cấu trúc xương, trao đổi chất ở tế bào, tăng cường hệ miễn dịch, loại bỏ stress, tăng cường sức đề kháng bệnh và các chức năng sinh lý khác.
Vai trò của các nguyên tố khoáng vi lượng đối với sự tăng trưởng, phát triển của tôm
Hiện nay có khoảng 16 loại khoáng vi lượng quan trọng đối với sức khỏe con người và vật nuôi, gồm: sắt (Fe), đồng (Cu), kẽm (Zn),mangan (Mn), coban (Co), molypden (Mo), iốt (I), selen (Se), crôm (Cr), florua (F), vanadi (V), silic (Si), niken (Ni), boron (B), arsenic (As) và cadimi (Cd). Mỗi loại khoáng vi lượng lại có một vai trò cụ thể trong quá trình phát triển của tôm. Cụ thể như sau:
Sắt
- Sắt là thành phần cần thiết để hình thành nên hemoglobin trong máu của tôm. Hemoglobin là một protein chuyên chở oxy đến các mô và tế bào trong cơ thể. Việc cung cấp đủ sắt giúp tôm duy trì quá trình oxy hóa hiệu quả và giữ cho hoạt động hô hấp diễn ra tốt.
- Là yếu tố cần thiết cho nhiều quá trình sinh học trong cơ thể tôm, bao gồm quá trình trao đổi chất và sản xuất năng lượng. Nó tham gia vào việc chuyển hóa các chất dinh dưỡng và duy trì sự hoạt động của các enzym hỗ trợ quan trọng.
- Sắt là một yếu tố cần thiết cho hoạt động của hệ thống miễn dịch của tôm. Nó giúp tăng cường khả năng miễn dịch và giảm thiểu nguy cơ bệnh tật, giúp tôm chống lại các tác nhân gây bệnh một cách hiệu quả hơn.
- Thiếu sắt có thể gây ra các vấn đề liên quan đến sự phát triển của tôm, bao gồm việc suy nhược và giảm khả năng miễn dịch. Do đó, bổ sung đủ sắt giúp cải thiện tốc độ phát triển và sức khỏe tổng thể của tôm.
Đồng
- Là thành phần cấu tạo nên Hemocyanin, một chất đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển máu và hô hấp trên tôm.
- Đồng tham gia vào quá trình hình thành các pigment quan trọng như melanin trong cơ thể tôm. Các pigment này có thể ảnh hưởng đến màu sắc của tôm, ảnh hưởng đến sự thu hút của tôm trong quá trình lai tạo và thương mại.
- Đồng giúp cân bằng điện giải và các chức năng sinh học khác trong cơ thể tôm, giúp duy trì môi trường nội bào ở mức ổn định và giữ cho các chức năng trong cơ thể hoạt động một cách hiệu quả.
- Thiếu khoáng chất Đồng, tôm sẽ giảm sinh trưởng, đồng thời giảm lượng Đồng trong máu và gan tụy của tôm.
- Tôm có thể hấp thu Đồng qua môi trường nước và trong các loại bột cá. Loại muối bổ sung Đồng được sử dụng phổ biến nhất là Đồng Sunfat.
Mangan
Mangan giúp cải thiện quá trình phát triển và sinh sản của tôm
- Mangan là thành phần của nhiều enzym quan trọng trong cơ thể tôm. Enzym là các phân tử protein có vai trò quan trọng trong các quá trình sinh hóa, bao gồm quá trình tiêu hóa thức ăn, chuyển hóa năng lượng và tổng hợp các chất cần thiết cho sự phát triển của tôm.
- Mangan có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và bảo vệ xương, vỏ của tôm. Nó tham gia vào việc tổng hợp collagen, một protein quan trọng cho cấu trúc xương và vỏ của động vật biển.
- Là một chất xúc tác quan trọng cho nhiều quá trình sinh học trong cơ thể tôm, bao gồm cả quá trình trao đổi chất và điều hòa các hoạt động sinh học khác.
- Giúp cải thiện quá trình phát triển và sinh sản của tôm. Mangan có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự tăng trưởng của tôm trong suốt quá trình nuôi và đáp ứng nhu cầu sinh sản của chúng.
- Có thể hỗ trợ cho hệ thống miễn dịch của tôm, giúp tôm chống lại bệnh tật và stress một cách hiệu quả hơn.
Kẽm
Kẽm có một số chức năng đặc biệt trong các chất chống oxy hóa và phản ứng của hệ miễn dịch, góp phần xúc tác sự hình thành của một số enzyme. Tuy nhiên việc hấp thu kẽm của tôm hầu như không hiệu quả nên hiện nay, người ta đã bắt đầu sử dụng nguồn kẽm hữu cơ dạng axit amin vào thức ăn. Đây được xem là một sự thay thế hiệu quả cho kẽm vô cơ.
- Kẽm hữu cơ không chỉ tác động tới hệ tiêu hóa mà còn ngăn cản quá trình oxy hóa và tăng cường hệ miễn dịch cho tôm, đặc biệt là tôm thẻ chân trắng.
- Kẽm giúp tăng khả năng vận chuyển khí cacbonic trên động vật thủy sản, kích thích tiết axit clohydric.
- Kẽm có vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng sinh sản ở tôm. Nó có thể tác động đến khả năng sinh sản, phát triển của các tế bào sinh dục, giúp làm giảm nguy cơ sinh sản không thành công. Nếu thiếu kẽm, tôm sẽ bị ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và giảm sinh trưởng.
- Là một nguyên tố quan trọng trong quá trình phát triển, tổng hợp protein, sinh sản, sản xuất năng lượng và hình thành các gen trong cơ thể tôm. Kẽm tham gia vào quá trình tổng hợp protein và chuyển hóa glucozo, tạo ra các chất trung gian trao đổi chất, từ đó ảnh hưởng đến những đặc điểm huyết học của tôm.
- Là nguồn năng lượng chính của niêm mạc ruột và cũng là tiền chất của protein với một số phân tử tín hiệu của hệ miễn dịch. Vậy nên kẽm cũng giúp duy trì cấu trúc và chức năng của cơ thể tôm.
- Chịu trách nhiệm cho quá trình nhận biết sự xâm nhập của các vật lạ vào cơ thể tôm, từ đó thúc đẩy nhanh các cơ chế phòng vệ của tôm. Enzyme phenoloxidase giúp chống lại mầm bệnh và lysozyme kích thích quá trình thực bào được kích hoạt nhanh chóng nhờ có Kẽm.
Iod
Iod có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của tôm
- Iod là thành phần cần thiết để sản xuất các hormone thyroid (tuyến giáp) như thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3). Những hormone này rất quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình trao đổi chất và phát triển của tôm.
- Iod cũng có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và hoạt động của hệ thống thần kinh của tôm. Nó giúp duy trì chức năng thần kinh bình thường, đồng thời tăng cường khả năng cảm nhận và phản ứng của tôm trước các tác nhân trong môi trường nuôi.
- Iod tham gia vào quá trình phát triển và sinh sản của tôm. Việc cung cấp đủ Iod trong khẩu phần dinh dưỡng giúp tôm phát triển nhanh chóng và duy trì khả năng sinh sản tốt.
- Hỗ trợ hệ thống miễn dịch của tôm, giúp tăng cường khả năng kháng bệnh và chống lại các tác nhân gây stress.
- Iod có vai trò quan trọng trong việc giúp tôm thích nghi với các biến đổi môi trường nước, bao gồm sự thay đổi nồng độ muối và các yếu tố khác.
Selen
- Selen là một chất khoáng vi lượng có vai trò quan trọng đối với động vật thủy sản, đặc biệt là tôm. Nó đóng vai trò như một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ các tế bào khỏi sự hư hại.
- Là khoáng chất cần thiết cho hoạt động của Enzyme Iodothyronine Deiodinase, giúp thúc đẩy quá trình sản xuất hormone Thyroxine, một Hormone cần thiết cho IGF của cơ thể tôm. Khi IGF tăng lên, khả năng chuyển hóa carbohydrate và protein của tôm cũng tăng. Nhờ đó mà tôm có thể ăn nhiều hơn, hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn, từ đó phát triển nhanh hơn.
- Selen cũng là nguyên tố khoáng vi lượng tham gia vào hoạt động của enzyme Glutathione Peroxidase, giúp làm giảm và tiêu diệt các gốc tự do gây hại cho tế bào. Gốc tự do là những phân tử gây tổn thương cho tế bào, khiến tôm mắc nhiều bệnh tật. Vậy nên Selen giúp bảo vệ tôm khỏi những tổn thương do các gốc tự do gây ra.
Những lưu ý khi bổ sung khoáng vi lượng cho tôm
Lưu ý khi bổ sung khoáng cho tôm
Khi bổ sung khoáng vi lượng trong nuôi tôm, bạn cần lưu ý một số lưu ý quan trọng sau đây để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho tôm:
- Phân tích nhu cầu khoáng vi lượng của tôm: Tôm có nhu cầu khoáng vi lượng khác nhau tùy thuộc vào giống loài, giai đoạn phát triển và điều kiện nuôi. Bạn nên tham khảo thêm các tài liệu khoa học hoặc tư vấn từ chuyên gia để xác định nhu cầu cụ thể của tôm bạn đang nuôi.
- Chọn sản phẩm bổ sung đúng liều lượng và chất lượng: Sử dụng các sản phẩm chứa khoáng vi lượng đúng liều lượng và đúng dạng tôm dễ hấp thu. Đảm bảo rằng nguồn cung cấp khoáng vi lượng không chứa các chất gây ô nhiễm hoặc các tạp chất độc hại khác.
- Đảm bảo sự cân bằng trong khẩu phần ăn của tôm: Khoáng vi lượng chỉ nên được bổ sung như một phần của chế độ dinh dưỡng tổng thể. Bạn cần điều chỉnh khẩu phần ăn của tôm sao cho việc bổ sung khoáng vi lượng không làm thay đổi quá mức hàm lượng các chất dinh dưỡng khác, ví dụ như protein hoặc chất hữu cơ.
- Kiểm soát nồng độ khoáng vi lượng trong môi trường ao nuôi: Các loại khoáng như sắt, đồng, kẽm có thể gây độc nếu ở nồng độ quá cao. Vậy nên bạn cần kiểm tra thường xuyên nồng độ khoáng vi lượng trong nước và trong thức ăn để đảm bảo tôm được nuôi trong môi trường an toàn.
- Theo dõi hiệu quả và phản ứng của tôm: Theo dõi sự phát triển và sức khỏe của tôm sau khi bổ sung khoáng vi lượng để đánh giá hiệu quả của chế độ dinh dưỡng và điều chỉnh nếu cần thiết.
- Thực hiện đúng hướng dẫn và liều lượng: Luôn tuân thủ hướng dẫn sử dụng và liều lượng đề ra trên sản phẩm bổ sung khoáng vi lượng. Không tự ý điều chỉnh liều lượng mà không có sự tư vấn của chuyên gia.
Có thể thấy rằng, khoáng vi lượng có vai trò không hề nhỏ đối với sự phát triển của tôm. Việc bổ sung khoáng vi lượng đúng cách là một phần quan trọng giúp đảm bảo sức khỏe cho tôm, kích thích tôm tăng trưởng tốt trong quá trình nuôi.